Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, με πρωτοβουλία των ΗΠΑ και με συμμετοχή χωρών όπως η Ελλάδα, υπέγραψαν τη Δήλωση Κοινών Δεσμεύσεων για την ατζέντα «Γυναίκες, την Ειρήνη και την Ασφάλεια (WPS)». Η δήλωση τονίζει τη σημασία του διαγενεακού διαλόγου και της πλήρους, ισότιμης και ασφαλούς συμμετοχής των γυναικών σε όλες τις διαδικασίες ειρήνης και ασφάλειας. Η δήλωση των χωρών αναφέρεται στις ένοπλες συγκρούσεις παγκοσμίως, που επηρεάζουν δυσανάλογα τις γυναίκες και τα κορίτσια, εκθέτοντάς τες σε κινδύνους όπως η σεξουαλική και έμφυλη βία.
Σύμφωνα με το κείμενο της δήλωσης η προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών και η τήρηση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου είναι απαραίτητα για τη διασφάλιση διαρκούς ειρήνης και ασφάλειας. Η χώρες που υπογράφουν τη δήλωση επισημαίνουν ότι η συμμετοχή των γυναικών στις ειρηνευτικές διαδικασίες έχει αποδειχθεί καθοριστική για την επιτυχία τους, ωστόσο πολλές πρωτοβουλίες συνεχίζουν να αποκλείουν ουσιαστικά τις γυναίκες. «Οι παραβιάσεις και καταχρήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους και οι παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου πρέπει να προλαμβάνονται, να σταματούν, να καταγγέλλονται και να τιμωρούνται αναλόγως, αν θέλουμε να επιτύχουμε ειρήνη και ασφάλεια για όλους» αναφέρεται στην δήλωση.
Οι υπογράφοντες επαίνεσαν την ηγεσία της Αφρικανικής Ένωσης για την υιοθέτηση ποσοστώσεων 30% για τη συμμετοχή των γυναικών στην πρόληψη συγκρούσεων, τις ειρηνευτικές διαδικασίες και την παρακολούθηση εκλογών. Επίσης, καλωσόρισαν την Πρωτοβουλία Κοινής Δέσμευσης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, η οποία προωθεί τη συμμετοχή των γυναικών στην οικοδόμηση της ειρήνης, και τη νέα Σύσταση Νο. 40 (2024) της CEDAW για την ισότιμη και συμπεριληπτική εκπροσώπηση των γυναικών.
Τι σημειώνει η δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας
Η κοινή δήλωση των χωρών υπογραμμίζει τις αναγκαίες δράσεις για την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στην ειρήνη και την ασφάλεια:
- Υποστήριξη της συμμετοχής γυναικών από διαφορετικά υπόβαθρα στις διαδικασίες ειρήνης.
- Ενσωμάτωση των γυναικών στους δικαστικούς και τομείς ασφάλειας.
- Ενίσχυση των γνώσεων και δεξιοτήτων των γυναικών για ουσιαστική συμμετοχή στην πολιτική και κοινωνική ζωή.
- Προώθηση διαγενεακών συνεργασιών μεταξύ γυναικών οικοδόμων της ειρήνης για την αποτροπή οπισθοδρόμησης στα δικαιώματα και την εκπροσώπησή τους.
Μέσω της κοινής δήλωσης οι χώρες καλούν τα κράτη-μέλη να προωθήσουν τα δικαιώματα των γυναικών και τη συμμετοχή τους σε όλες τις φάσεις και επίπεδα των διαδικασιών ειρήνης και ασφάλειας, τονίζουν την ανάγκη για αυξημένες επενδύσεις, συγκεκριμένες δράσεις και εφαρμογή των δεσμεύσεων της ατζέντας «Γυναίκες, ειρήνη και Ασφάλεια-WPS» και δεσμεύονται να αξιοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, όπως εντολές ειρηνευτικών αποστολών, κυρώσεις, μηχανισμούς λογοδοσίας και ανθρωπιστικές δράσεις, για να προωθήσουν την ατζέντα.
«Υποστηρίζουμε προσπάθειες που επιτρέπουν σε γυναίκες διαφορετικών καταβολών να συμμετέχουν ενεργά σε όλες τις πτυχές των διαδικασιών ειρήνης και ασφάλειας, παρέχουν τρόπους για την ένταξη των γυναικών στους τομείς της δικαιοσύνης και της ασφάλειας, ενισχύουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες των γυναικών και των κοριτσιών για ουσιαστική συμμετοχή σε όλες τις πτυχές της πολιτικής και πολιτειακής ζωής και προωθούν τους διαγενεακούς διαλόγους και τις συνεργασίες μεταξύ γυναικών που οικοδομούν την ειρήνη όλων των ηλικιών. Οι διαγενεακές συμπράξεις μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά κέρδη που επιτεύχθηκαν στο πλαίσιο του ψηφίσματος 1325 και των επόμενων ψηφισμάτων με τη θεσμοθέτηση προσεγγίσεων που ανταποκρίνονται στο φύλο και καλύπτουν το φάσμα των γενεών και με την αποτροπή οπισθοδρόμησης στα δικαιώματα ή την εκπροσώπηση» αναφέρεται στη δήλωση.
Κλείνοντας η δήλωση με μια ενωτική έκκληση να δοθεί προτεραιότητα στη συμμετοχή και τα δικαιώματα των γυναικών σε όλες τις διαδικασίες ειρήνης και ασφάλειας, διασφαλίζοντας διαρκή πρόοδο προς την παγκόσμια ειρήνη και σταθερότητα.
