Ιστορική χαρακτηρίζουν τα περισσότερα διεθνή Μέσα ενημέρωσης την ήττα του κόμματος του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις δημοτικές εκλογές της Κυριακής, με μεγαλύτερη αυτή στην Κωνσταντινούπολη από τον Εκρέμ Ιμάμογλου.
Σε ανάλυσή του το Bloomberg περιγράφει τον σημερινό δήμαρχο Κωνσταντινούπολης ως «νέμεσις» για τον Ερντογάν, υπενθυμίζοντας ότι ήταν εκείνος που το 2019 είχε βάλει τέλος στον 25ετή έλεγχο της μεγαλύτερης τουρκικής πόλης από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ).
«Το αποτέλεσμα της Κυριακής θα αποτελέσει τεράστια ώθηση στην δημοφιλία του Εκρέμ Ιμάμογλου, καθώς ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης κέρδισε με πάνω από 11 μονάδες διαφορά τον εκλεκτό του Ερντογάν, Μουράτ Κουρούμ, ενώ οι δημοσκοπήσεις μιλούσαν για μάχη ψήφο-ψήφο στις εκλογές της μεγαλύτερης τουρκικής πόλης» γράφει το Bloomberg.
«Αυτή δεν είναι παρά μόνο η αρχή» διεμήνυσε ο Ιμάμογλου την Κυριακή μπροστά σε μια θάλασσα από κόκκινες σημαίες της Τουρκίας, με τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης να πανηγυρίζει υπό τους ήχους και ποντιακής λίρας.
Milletin evinde Saraçhane’deyiz. https://t.co/LLMQ7dd5ni
— Ekrem İmamoğlu (@ekrem_imamoglu) March 31, 2024
Θέλοντας, μάλιστα, να φανεί ενωτικός, μπροστά στο όραμα να είναι αυτός ο μεγάλος αντίπαλος του Ερντογάν στις εκλογές του 2028, ο Ιμάμογλου το πρωί της Δευτέρας ανήρτησε ένα μικρό βίντεο στο Χ με το μήνυμα «κέρδισαν 16 εκατομμύρια Κωνσταντινουπολίτες».
16 Milyon İstanbullu kazandı. pic.twitter.com/x27grrTTig
— Ekrem İmamoğlu (@ekrem_imamoglu) April 1, 2024
Σύμφωνα με το Bloomberg, η ήττα Ερντογάν αποδίδεται στην κατάσταση της οικονομίας: Από τη μια ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός και από την άλλη τα υψηλότερα κόστη δανεισμού από τη στιγμή που ο σημερινός πρόεδρος της Τουρκίας ανήλθε στην εξουσία.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι Τούρκοι γύρισαν την πλάτη στο ΑΚΡ στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, αλλά η ήττα για το κόμμα του Ερντογάν ήταν δραματικότερη στις αστικές περιοχές. «Οι ψηφοφόροι φαίνεται ότι τιμώρησαν το ΑΚΡ και τους υποψηφίους του για τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν» δήλωσε ο διευθυντής ευρωπαϊκών θεμάτων του Eurasia Group, Εμρέ Πεκερ. Σύμφωνα με τον ίδιο «ο Ερντογάν δεν είναι πλέον αλώβητος απέναντι στις ανησυχίες των ψηφοφόρων για την οικονομία την οποία παρέκαμψε τον Μάιο του 2023 για να κερδίσει την επανεκλογή του».
Το ΑΚΡ κέρδισε τον δημαρχιακό θώκο σε 24 πόλεις, από τις 39 που κατείχε το 2019. Συνολικά, το CHP κέρδισε τους 36 δήμους από τις 81 επαρχίες της Τουρκίας, σύμφωνα με το Anadolu, κάνοντας εισβολή σε πολλά προπύργια του κόμματος του Ερντογάν. Κέρδισε το 37% των ψήφων σε εθνικό επίπεδο, σε σύγκριση με το 36% του κόμματος του προέδρου, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη εκλογική νίκη του CHP από τότε που ο Ερντογάν ανέλαβε την εξουσία πριν από δύο δεκαετίες.
O εκλογικός χάρτης στις δημοτικές εκλογές της Κυριακής στην Τουρκία
Οι ισλαμιστές
Η ανάλυση του Bloomberg αποδίδει, επίσης, μέρος της ήττας του Ερντογάν στην απόφαση του ισλαμιστικού κόμματος Ευημερίας να κατεβάσει δικούς του υποψήφιους, βάζοντας έτσι ένα τέλος στη συμμαχία του με το ΑΚΡ. Οι υποψήφιοι του Κόμματος Ευημερίας, που επέκρινε την οικονομική πολιτική Ερντογάν αλλά και την συνέχιση του εμπορίου με το Ισραήλ, συγκέντρωσαν περισσότερο από το 6% των ψήφων.
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τον συμπρόεδρο της εταιρείας συμβούλων Teneo, Βολφάνγκο Πίκολι, το εκλογικό αποτέλεσμα είναι απίθανο να δημιουργήσει απόσταση ανάμεσα στον Ερντογάν και την ομάδα των κορυφαίων υπευθύνων οικονομικής πολιτικής με επικεφαλής τον υπουργό Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ. Όπως εξηγεί ο Πίκολι ο κύριος κίνδυνος βάσει του πολιτικού προγράμματος Σιμσέκ, το οποίο προβλέπει πειθαρχία στον δημόσιο προϋπολογισμό και υψηλά επιτόκια για την τιθάσευση του πληθωρισμού, είναι ότι ο Ερντογάν θα δυσκολευτεί να μην αυξήσει τον κατώτατο μισθό και τους μισθούς των συνταξιούχων κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2024.
Η νέα μάχη του Ιμάμογλου
Παρόλα αυτά η πορεία του Ιμάμογλου δεν θα είναι ανέφελη καθώς ακόμα και μετά τη δεύτερη συνεχόμενη νίκη του στην Κωνσταντινούπολη, έχει να δώσει άλλη μια – δικαστική αυτή τη φορά – μάχη καθώς κατηγορείται για προσβολή των μελών του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει στην απαγόρευση της άσκησης των πολιτικών του δικαιωμάτων.
Μήνυμα ανασύνταξης αποδεχόμενος την ήττα του κόμματός του έστειλε ο Ερντογάν
Ο Ερντογάν αναγνώρισε την εκλογική ήττα του σε ομιλία του από το μπαλκόνι του προεδρικού μεγάρου, λέγοντας ότι «η 31η Μαρτίου για εμάς δεν είναι το τέλος, είναι σημείο καμπής».
Ο πρόεδρος Ερντογάν διαβεβαίωσε ακόμα ότι η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των εκλογών της 31ης Μαρτίου θα διεξαχθεί στα όργανα του κόμματος «με ανοιχτή καρδιά» και θα γίνει αυτοκριτική «με θάρρος». Αν και δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, τα αποτελέσματα (…) μας δείχνουν ότι το ΑΚΡ «έχασε ύψος σε όλη τη χώρα» παραδέχτηκε και φάνηκε να διαψεύδει σενάρια περί πρόωρων εκλογών, λέγοντας ότι «η Τουρκία έχει μπροστά της πάνω από τέσσερα χρόνια» ως τις επόμενες εκλογές, «τα οποία αξίζουν όσο ένας θησαυρός».
AK Parti Genel Merkezi’nde, balkondayız. https://t.co/CfNQUVdetD
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) March 31, 2024
Παράλληλα, επιχείρησε να καθησυχάσει τις αγορές, διαβεβαιώνοντας ότι μέχρι σήμερα η κυβέρνηση εφάρμοσε με αποφασιστικότητα το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και το 12ο αναπτυξιακό σχέδιο.
«Μείναμε μακριά από τον λαϊκισμό που θα κόστιζε στη χώρα μας, στο έθνος μας και στις μελλοντικές γενιές», είπε. Θα αρχίσουμε να βλέπουμε τα θετικά αποτελέσματα του οικονομικού μας προγράμματος, ιδίως στον πληθωρισμό, από το δεύτερο εξάμηνο του έτους», υποσχέθηκε. «Όλοι, από τον επιχειρηματικό μας κόσμο μέχρι τη γραφειοκρατία, από τους εμπόρους μέχρι τους αγρότες, τους εμπόρους, τους εργαζόμενους και τους φοιτητές, θα μπορέσουν να επικεντρωθούν σε αυτά που τους ενδιαφέρουν πραγματικά».
«Ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα, ο νικητής αυτών των εκλογών είναι πρωτίστως η δημοκρατία μας, η εθνική βούληση και το σύνολο των 85 εκατομμυρίων ανθρώπων, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους απόψεις», έκρινε ο Τούρκος πρόεδρος. «Ο νικητής του εκλογικού μαραθωνίου ήταν η Τουρκία, το έθνος μας και η δημοκρατία μας, για την οποία πληρώσαμε βαρύ τίμημα», συμπλήρωσε.