Το Υπουργείο Παιδείας προχωρά σε ολοκληρωμένο σχέδιο αναβάθμισης των σχολικών βιβλιοθηκών σε Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Ενίσχυση και Εμπλουτισμός των Σχολικών Βιβλιοθηκών» θα διατεθούν 60 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία συλλογών έως 2.000 τίτλων, τον εμπλουτισμό υπαρχουσών βιβλιοθηκών, καθώς και για τη λειτουργία ενός Εθνικού Δικτύου Σχολικών Βιβλιοθηκών με συμμετοχή μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων.
Σημαντικό μέρος του σχεδίου αποτελεί η πρόσληψη 400 νέων βιβλιοθηκονόμων από τον Σεπτέμβριο του 2026. Οι υπάλληλοι αυτοί θα εξυπηρετούν έως τρεις σχολικές μονάδες με φυσική παρουσία και θα υποστηρίζουν επιπλέον σχολεία μέσω τοπικών και περιφερειακών δικτύων. Η ενίσχυση με εξειδικευμένο προσωπικό θεωρείται κομβική για τη βιωσιμότητα και την περαιτέρω ανάπτυξη του θεσμού, καθώς η έλλειψη βιβλιοθηκονόμων αποτελούσε μέχρι σήμερα σημαντικό εμπόδιο.
Η Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη, δήλωσε: «Η σχολική βιβλιοθήκη είναι η καρδιά κάθε σχολείου. Είναι o χώρος όπου τα παιδιά ανακαλύπτουν, συζητούν, συνεργάζονται, ονειρεύονται. Για χρόνια, αυτός ο θεσμός λειτουργεί χάρη στο μεράκι των εκπαιδευτικών μας. Ήρθε όμως η στιγμή να του δώσουμε τη θέση που του αξίζει. Με ανθρώπους που γνωρίζουν και έχουν το πάθος να τον στηρίξουν. Προσλαμβάνουμε 400 βιβλιοθηκονόμους σε όλη τη χώρα και ταυτόχρονα εμπλουτίζουμε τις σχολικές βιβλιοθήκες με, έως 2.000, νέους τίτλους βιβλίων και σύγχρονο υλικό, καθώς και τις ήδη υπάρχουσες, κάνοντας πράξη τη δέσμευσή μας να ζωντανέψουν ξανά οι σχολικές βιβλιοθήκες. Να γίνουν φιλόξενοι, δημιουργικοί και ασφαλείς χώροι μάθησης, όπου η πρόσβαση στη γνώση και στα εργαλεία μάθησης θα είναι ισότιμη. Γνωρίζουμε πως όπου υπάρχουν σχολικές βιβλιοθήκες και καταρτισμένοι βιβλιοθηκονόμοι, οι μαθητές διαβάζουν περισσότερο και σημειώνουν υψηλότερες μαθησιακές επιδόσεις. Δεν μιλάμε, λοιπόν, μόνο για βιβλία πάνω στα ράφια μιας βιβλιοθήκης. Μιλάμε για κοινότητες μάθησης, για παιδιά που μαθαίνουν να αγαπούν το διάβασμα, να σκέφτονται ελεύθερα και να συνεργάζονται. Το νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο θα υλοποιηθεί μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ 2021-2027 συνολικού ύψους 60 εκατ. ευρώ, δίνει προοπτική και συνέχεια. Δεν είναι μια αποσπασματική δράση αλλά μια επένδυση στο μέλλον του δημόσιο σχολείου και στο μέλλον των παιδιών μας. Θέλω να ευχαριστήσω όλους τους εκπαιδευτικούς που κράτησαν ζωντανές τις βιβλιοθήκες μας. Μαζί τους, με τους νέους βιβλιοθηκονόμους, με τις τοπικές κοινωνίες, γράφουμε το νέο κεφάλαιο των σχολικών βιβλιοθηκών της χώρας γιατί οι δυνατές σχολικές βιβλιοθήκες, χτίζουν δυνατούς μαθητές».
Παράλληλα, η νέα στρατηγική του ΥΠΑΙΘΑ για τις σχολικές βιβλιοθήκες η οποία θα υλοποιηθεί μέσω του προγράμματος του ΕΣΠΑ 2021–2027, περιλαμβάνει:
Δημιουργία συλλογών βιβλίων και άλλου υλικού μέχρι 2.000 τίτλων των νέων σχολικών βιβλιοθηκών.
Δημιουργία μικρών συλλογών βιβλίων και άλλου υλικού σε σχολεία τα οποία δεν διαθέτουν σχολική βιβλιοθήκη.
Εμπλουτισμός υφιστάμενων συλλογών σχολικών βιβλιοθηκών με μικρό αριθμό νέων τίτλων βιβλίων και άλλου υλικού μέχρι εξάντλησης του διαθέσιμου προϋπολογισμού.
Σύνταξη μανιφέστου για τις σχολικές βιβλιοθήκες το οποίο θα βασίζεται στο μανιφέστο της IFLA (International Federation of Library Associations and Institutions) και θα περιγράφει την φυσιογνωμία της σχολικής βιβλιοθήκης.
Επικαιροποίηση του Κανονισμού Λειτουργίας των σχολικών βιβλιοθηκών.
Σύσταση και συγκρότηση Επιτροπής και ορισμός επιμέρους Επιτροπών Επιστημόνων και Εμπειρογνωμόνων οι οποίοι θα προσδιορίσουν τη σύνθεση της συλλογής των σχολικών βιβλιοθηκών και θα εισηγηθούν τίτλους βιβλίων και άλλου υλικού ως κατάλληλους για τις σχολικές βιβλιοθήκες.
Το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού προχωρά στη διαμόρφωση ενός διευρυμένου καταλόγου για τις σχολικές βιβλιοθήκες, με ανοικτή πρόσκληση προς εκδοτικούς οίκους για την υποβολή τίτλων βιβλίων και εκπαιδευτικού υλικού, προκειμένου να αξιολογηθεί η καταλληλότητά τους. Οι σχολικές μονάδες θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν από τον κατάλογο υλικό για τη δημιουργία νέων βιβλιοθηκών, τη διαμόρφωση μικρών συλλογών ή τον εμπλουτισμό υφιστάμενων.
Στο πλαίσιο του σχεδίου προβλέπεται επίσης η λειτουργία Εθνικού Δικτύου Σχολικών Βιβλιοθηκών, με συμμετοχή μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων, η ψηφιακή διασύνδεση με την Εθνική Βιβλιοθήκη και τις Δημόσιες Βιβλιοθήκες, καθώς και η δημιουργία πολυδύναμων σχολικών βιβλιοθηκών με τοπικά δίκτυα.
Για την τεκμηρίωση των αναγκών, το ΥΠΠΕΘ πραγματοποίησε τον Σεπτέμβριο του 2025 έρευνα μέσω του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου. Από τις 12.665 ενεργές σχολικές μονάδες, ανταποκρίθηκαν 8.986. Από αυτές, 5.219 (58%) διαθέτουν ήδη βιβλιοθήκη, ενώ 3.773 (39,7%) δεν διαθέτουν αλλά επιθυμούν τη δημιουργία της.
Η έρευνα κατέγραψε επίσης σημαντικές διαφοροποιήσεις ανά περιφέρεια: το μέσο ποσοστό ύπαρξης σχολικών βιβλιοθηκών είναι 57%, με τα χαμηλότερα στην Ήπειρο (50%), Πελοπόννησο (51%) και Δυτική Ελλάδα (52%) και τα υψηλότερα στη Δυτική Μακεδονία (64%), Αττική (62%) και Κεντρική Μακεδονία (62%).
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το 85% των βιβλιοθηκών πραγματοποιεί δράσεις φιλαναγνωσίας, το 72% χρησιμοποιείται ως χώρος διδασκαλίας, ενώ υπεύθυνος είναι εκπαιδευτικός στο 97,27% των βιβλιοθηκών. Παράλληλα, το 49% δεν χρησιμοποιεί πληροφοριακό σύστημα και το 74% δεν διαθέτει ταξινομικό σύστημα.
Οι κύριες ανάγκες των σχολικών βιβλιοθηκών περιλαμβάνουν: εμπλουτισμό συλλογών, αναβάθμιση εξοπλισμού, δικτύωση, στελέχωση με εξειδικευμένο προσωπικό, εκπαιδευτικά προγράμματα και χρηματοδότηση.
Το ΥΠΠΕΘ σκοπεύει να καλύψει αυτές τις ανάγκες μέσα από το πρόγραμμα «Ενίσχυση και Εμπλουτισμός των Σχολικών Βιβλιοθηκών» του ΕΣΠΑ 2021–2027, με συνολικό προϋπολογισμό 60 εκατ. ευρώ και την πρόσληψη 400 βιβλιοθηκονόμων από τον Σεπτέμβριο του 2026.
