Μια νέα έκθεση της επιστημονικής κοινοπραξίας World Weather Attribution (WWA) φέρνει στο φως ανησυχητικά στοιχεία για την κατάσταση της Αρκτικής. Σύμφωνα με την ανάλυση, τον περασμένο Μάιο καταγράφηκαν πρωτοφανείς θερμοκρασίες στην Ισλανδία, με το 84% των μετεωρολογικών σταθμών να αναφέρουν ρεκόρ υψηλών τιμών. Συγκεκριμένα, οι μέσες θερμοκρασίες ήταν έως και 13 βαθμούς Κελσίου υψηλότερες σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 1991–2020.
Ταυτόχρονα, στη Γροιλανδία, το στρώμα πάγου υπέστη τήξη 17 φορές πιο γρήγορη από τον συνηθισμένο ρυθμό για την εποχή, εξαιτίας του ίδιου κύματος καύσωνα. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι τέτοιες συνθήκες εμφανίζονται στατιστικά μόνο μία φορά κάθε 100 χρόνια.
Μοναδικές επιπτώσεις σε “ψυχρές” κοινωνίες
Η έκθεση τονίζει ότι περιοχές όπως η Γροιλανδία και η Ισλανδία είναι κατασκευασμένες με βάση ένα ψυχρό κλίμα. Οι υποδομές τους – από τα δίκτυα ύδρευσης μέχρι τις οδικές αρτηρίες – δεν είναι σχεδιασμένες να αντέχουν θερμοκρασίες άνω των 25 βαθμών. Τέτοιες θερμικές ανωμαλίες μπορούν να οδηγήσουν σε πλημμύρες, καθιζήσεις και σοβαρές ζημιές σε βασικές υποδομές.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στις 15 Μαΐου, η θερμοκρασία στην Ισλανδία ξεπέρασε τους 26 βαθμούς Κελσίου — τιμή που χαρακτηρίζεται «εξαιρετικά ασυνήθιστη» για τη χώρα του Βόρειου Ατλαντικού.
Η Γροιλανδία: Ένα απομονωμένο μέτωπο της κλιματικής κρίσης
Η Γροιλανδία είναι η μεγαλύτερη νήσος του κόσμου, με έκταση 2,16 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων. Βρίσκεται εντός του Αρκτικού Κύκλου και το 80% της καλύπτεται από πάγο. Παρά την τεράστια έκτασή της, φιλοξενεί μόλις 57.000 κατοίκους – κυρίως Ινουίτ – συγκεντρωμένους κατά κύριο λόγο στη νοτιοδυτική ακτή και γύρω από την πρωτεύουσα, το Νουούκ.
Οι θερμοκρασίες στη Γροιλανδία είναι κατά μέσο όρο 10°C το καλοκαίρι και -10°C το χειμώνα. Γι’ αυτό και κάθε ξαφνική άνοδος της θερμοκρασίας έχει άμεσες συνέπειες, τόσο για τον τοπικό πληθυσμό όσο και για τη συνολική σταθερότητα των πολικών οικοσυστημάτων.
Η εντεινόμενη τήξη των πάγων στη Γροιλανδία δεν αποτελεί μόνο τοπικό πρόβλημα. Οι πάγοι της συμβάλλουν καθοριστικά στη σταθερότητα της στάθμης της θάλασσας παγκοσμίως. Αν συνεχιστούν οι θερμικές αποκλίσεις με τον σημερινό ρυθμό, οι επιπτώσεις ενδέχεται να είναι μη αναστρέψιμες.
Η έρευνα της WWA επισημαίνει πως το φαινόμενο του Μαΐου δεν μπορεί να θεωρηθεί μεμονωμένο. Αντίθετα, αποτελεί προειδοποίηση για την κλιματική αστάθεια που εδραιώνεται ακόμη και στις πιο ψυχρές και “σταθερές” περιοχές του πλανήτη.
