Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκε με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα, με βασικά θέματα στην ατζέντα των συνομιλιών τις εξελίξεις στην Συρία και τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας. Ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε ότι αναμένει από την Ευρωπαϊκή Ένωση να στηρίξει την επιστροφή των Σύρων προσφύγων που εγκατέλειψαν τη χώρα τους στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.
Σε από κοινού συνέντευξη Τύπου με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην Άγκυρα, ο πρόεδρος Ερντογάν υποστήριξε ότι «η Τουρκία είναι χώρα κλειδί στην Συρία και τόνισε ότι συμφωνεί με την Επιτροπή σχετικά με την ανάγκη να δημιουργηθεί μια κυβέρνηση στην Συρία χωρίς αποκλεισμούς». Στο πλευρό της προέδρου της Κομισιόν, ο Ερντογάν δήλωσε ότι συμφωνεί με την Επιτροπή ως προς την ανάγκη συγκρότησης μίας «συμπεριληπτικής» κυβέρνησης στην Συρία.
Ζήτησε, παράλληλα, την οικονομική συνδρομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς «ο συριακός λαός δεν μπορεί να σηκώσει μόνος του το βαρύ φορτίο» της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης. Ο Τούρκος πρόεδρος επανέλαβε τις τουρκικές αντιρρήσεις στην παρουσία στη βορειοανατολική Συρία της κουρδικής παράταξης PYD και των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), τις οποίες η Άγκυρα συνδέει με την κουρδική οργάνωση ΡΚΚ και την τρομοκρατία.
«Η Συρία δεν πρέπει να είναι κόμβος τρομοκρατίας» είπε και συμπλήρωσε ότι «δεν υπάρχει χώρος για το Ισλαμικό Κράτος και το PKK». Η Τουρκία είναι η μόνη χώρα, ο μόνος σύμμαχος του ΝΑΤΟ που έχει νικήσει και τις δύο τρομοκρατικές οργανώσεις στο πεδίο, υποστήριξε. Παράλληλα, έστρεψε τα βέλη του κατά του Ισραήλ, λέγοντας ότι «πρέπει να σταματήσει την επιθετικότητά του στην περιοχή».
Αναφερόμενος στις ευρωτουρκικές σχέσεις επανέλαβε ότι η ένταξη στην ΕΕ παραμένει στρατηγικός στόχος για την Τουρκία. «Η Τουρκία και η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζονται ισχυρότερες και πιο θεσμοθετημένες σχέσεις από ποτέ. Ως υποψήφια χώρα, έχουμε αυτή τη βούληση. Τα κοινά μας συμφέροντα δεν πρέπει να μένουν όμηροι της φαύλης ατζέντας ορισμένων μελών. Προσβλέπω σε αποφάσεις που θα ανταποκρίνονται στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και θα επιταχύνουν τη διαδικασία έκδοσης θεωρήσεων έως ότου επιτευχθεί η κατάργηση των θεωρήσεων» δήλωσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Η Ε.Ε. πρέπει να ενισχύσει τις σχέσεις με την Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ»
Από την πλευρά της, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η Τουρκία έχει να διαδραματίσει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στη σταθεροποίηση της Συρίας. Σημείωσε ότι η σχέση των Βρυξελλών με την Άγκυρα είναι «τόσο πλούσια όσο και πολύπλοκη». Όπως είπε, «οι οικονομικές μας σχέσεις είναι πολύ πιο ισχυρές. Το εμπόριο μας έφτασε τα 206 δισεκατομμύρια δολάρια. Σκοπεύουμε να το προωθήσουμε και να το ενισχύσουμε».
Ειδικά για τις εξελίξεις στην Συρία και την εκεί παρουσία της κουρδική πολιτοφυλακής, ανέφερε πως πρέπει «να κατανοήσουμε τις νόμιμες ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια». Παράλληλα, τόνισε ότι δεν πρέπει να επιτραπεί η επιστροφή του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία μετά την κατάρρευση του καθεστώτος του Μπσαάρ αλ Άσαντ, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «ο κίνδυνος επανεμφάνισης του Ισλαμικού Κράτους είναι υπαρκτός, δεν μπορούμε να αφήσουμε να συμβεί αυτό».
Ευρωπαϊκή βοήθεια 1 εκατ. στην Τουρκία για την περίθαλψη Σύρων προσφύγων
Η ίδια είπε ακόμη ότι «τώρα πρέπει να εντείνουμε και να συνεχίσουμε την άμεση επαφή μας με την Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) και τις άλλες ομάδες».
Νέα βοήθεια, ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, για τους πρόσφυγες που φιλοξενεί η Τουρκία, ανακοίνωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν από την Άγκυρα, όπου συναντήθηκε με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με θέμα τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία.
Κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Πρόεδρο Ερντογάν, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε ότι «ένα επιπλέον δισεκατομμύριο ευρώ είναι καθ’ οδόν για το 2024». Το ποσό αυτό θα χορηγηθεί για την κάλυψη της υγειονομικής περίθαλψης και της εκπαίδευσης των προσφύγων στην Τουρκία, αλλά και για τη διαχείριση της μετανάστευσης και των συνόρων, συμπεριλαμβανομένης της εθελοντικής επιστροφής Σύρων προσφύγων, ανέφερε η Πρόεδρος της Επιτροπής.
«Η Τουρκία έχει να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στη σταθεροποίηση της περιοχής», ανέφερε στη συνέχεια η Φον ντερ Λάιεν. «Μαζί πρέπει να παραμείνουμε σε εγρήγορση ενάντια στην τρομοκρατία … και οι θεμιτές ανησυχίες της Τουρκίας πρέπει να αντιμετωπιστούν», είπε, τονίζοντας ότι όλες οι μειονότητες στη Συρία πρέπει να είναι ασφαλείς.
Σε ό,τι αφορά τις επιστροφές Σύρων προσφύγων πίσω στη χώρα τους, η Φον ντερ Λάιεν είπε ότι «όλες οι επιστροφές πρέπει να είναι εθελοντικές, ασφαλείς και αξιοπρεπείς», σημειώνοντας ότι η ΕΕ είναι σε επαφή με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) για να διασφαλίσει ότι πληρούνται όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις.
Σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας
Επιπλέον, η Φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε τη σημασία των ευρωτουρκικών σχέσεων, οι οποίες, όπως είπε, είναι «πλούσιες, αλλά και περίπλοκες», και «προχωράνε μπροστά». Ενδεικτικό, τόνισε, είναι ότι σε ένα από τα πρώτα της ταξίδια, στην αρχή της δεύτερης θητείας της, επισκέπτεται την Άγκυρα. «Η οικονομική μας σχέση είναι πιο ισχυρή από ποτέ», ανέφερε στη συνέχεια, σημειώνοντας ότι το εμπόριο μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας έφτασε στο υψηλό ρεκόρ των 206 δισεκατομμυρίων ευρώ πέρυσι. «Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός και επενδυτικός εταίρος της Τουρκίας. Πρόθεσή μας είναι να το ενισχύσουμε περαιτέρω», πρόσθεσε. Υποσχέθηκε επίσης στον Τούρκο πρόεδρο ότι η ΕΕ θα συνεχίσει τις συζητήσεις για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης, σημειώνοντας ωστόσο ότι «η πρόοδος σε αυτόν τον τομέα απαιτεί ισχυρότερες προσπάθειες».
Η Πρόεδρος της Επιτροπής είπε επίσης ότι συζήτησε με τον Τούρκο πρόεδρο την ανάγκη να αποτραπεί η παράκαμψη των κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Υπογράμμισε ακόμα ότι «είναι σημαντικό να αποκατασταθούν οι συνομιλίες με την Κύπρο στο πλαίσιο του ΟΗΕ». Από την πλευρά του, ο Πρόερδος Ερντογάν, τόνισε ότι η υποψηφιότητα στην ΕΕ παραμένει «στρατηγικός στόχος» για την Τουρκία, ενώ υπογράμμισε ότι οι τελευταίες εξελίξεις έχουν ενισχύσει την θέση της Τουρκίας ως χώρας-κλειδί.
Ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε ότι συμφωνεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι θα πρέπει να υπάρξει ομαλή πολιτική μετάβαση στη Συρία και μια σταθερή και συμπεριληπτική κυβέρνηση. Πρόσθεσε επίσης ότι δεν υπάρχει θέση για τρομοκρατικές οργανώσεις στη Συρία, συμπεριλαμβανομένων του Ισλαμικού Κράτους και των Κούρδων. Ανέφερε, τέλος, ότι αναμένει από την ΕΕ να στηρίξει την επιστροφή των Σύρων στην πατρίδα τους.