Η κυβέρνηση είχε άμεσα το σθένος, να προχωρήσει σε μία μεταρρύθμιση κομβικής σημασίας, κάνοντας όμως ένα πολύ μεγάλο επικοινωνιακό λάθος.
Μπορεί να έβαλε τέλος σε ένα από τα σοβαρότερα εργασιακά θέματα καθώς από την 1η Ιουλίου όλες οι επιχειρήσεις λειτουργίας 24/7, είναι υποχρεωμένες να πληρώνουν τους εργαζομένους τους αδρά, για τις εξτρά ημέρες που θα εργάζεται ο υπάλληλός τους όμως κατάφερε, με το τίτλο και μόνο του νομοσχεδίου να προκαλέσει αντιδράσεις στην αντιπολίτευση να γίνουμε χλεύη της Ευρώπης και να εγείρει προβληματισμό στους πολίτες και τους επιχειρηματίες.
Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή και να τα δούμε με…ψυχραιμία.
Παρόλο που η αντιπολίτευση, κατά την προσφιλή της συνήθεια, αντιδρά σε όλα και “γκρινιάζει” για όλα και παρόλο που στις συγκεκριμένες διατάξεις του νόμου, “ανακάλυψαν” την κερκόπορτα της κατάργησης της πενθήμερης εργασίας, η πραγματικότητα και αυτά που αναγράφονται στο νόμο τους διαψεύδουν πλήρως. Τι ακριβώς ισχύει λοιπόν και τι πρόκειται να γίνει από εδώ και στο εξής;
Κυβερνητικές πηγές μας ξεκαθαρίζουν πως μέσω του συστήματος “ΕΡΓΑΝΗ” δεν θα μπορεί να “ξεφύγει” κανένας επιχειρηματίας ή πολυεθνική εταιρία που θέλουν να εκμεταλευτούν τους εργαζομένους τους. Το καθεστώς της εξαήμερης εργασίας – σύμφωνα με το νόμο 5053/23 – αφορά επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας οι οποίες εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας. Δεν αφορά ΔΕΚΟ, δημόσιο τομέα και τράπεζες, ενώ εξαιρούνται της ρύθμισης ο τουρισμός και ο επισιτισμός. Στόχος είναι να μπει τέλος μια για πάντα στον εργασιακό μεσαίωνα που έχει δημιουργηθεί εδώ και δεκαετίες και επέτρεψαν και οι σημερινοί “τιμητές” των πάντων.
Μπορεί τυπικά, η εφαρμογή της εξαήμερης εργασίας να ξεκίνησε τυπικά από την 1η Ιουλίου, κυρίως για επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας με εναλλασσόμενες βάρδιες, ωστόσο ο δρόμος για την εφαρμογή της εξαήμερης εργασίας σε επιχειρήσεις 24ωρης λειτουργίας είχε ήδη ξεκινήσει μέσω, πάντα, του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη» έχοντας θέσει σε λειτουργία τη δυνατότητα προδήλωσης του συγκεκριμένου μέτρου. Η διάταξη αυτή του νόμου που ψηφίστηκε το προηγούμενο φθινόπωρο από τον τότε υπουργό Εργασίας κ. Άδωνι Γεωργιάδη, είχε συγκεντρώσει πλήθος αρνητικών κριτικών και αντιδράσεων. Ήταν ουσιαστικά το πρώτο, από τα λεγόμενα “δύσκολα” σχέδια νόμου που έφερε στην Βουλή ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αμέσως μετά τις εθνικές εκλογές του Ιουνίου σύμφωνα με το οποίο οι εν λόγω εργοδότες θα μπορούν μονομερώς να επιβάλλουν στους εργαζομένους τους εργασία κατά την έκτη ημέρα της εβδομάδας αλλά με προσαύξηση ημερομισθίου κατά 40% για το Σάββατο και κατά 115% για την Κυριακή. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, στο σύστημα «Εργάνη» δημιουργήθηκαν τα απαιτούμενα έντυπα δήλωσης απασχόλησης έκτης ημέρας, αλλά και η απολογιστική υποβολή ψηφιακών ωραρίων και υπερωριών.
Με βάση τη διάταξη, οι επιχειρήσεις προκειμένου να κάνουν χρήση της έκτης μέρας της εβδομάδας πρέπει να δηλώσουν αρχικά και υπευθύνως στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι ανήκουν στη συγκεκριμένη κατηγορία επιχειρήσεων.
Η απασχόληση των εργαζομένων, κατά την πρόσθετη ημέρα, δεν δύναται να υπερβαίνει τις 8 ώρες ενώ δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση υπερεργασίας και υπερωριακής απασχόλησης από τον εργαζόμενο.
Οι εργοδότες υποχρεούνται να καταχωρίζουν τα στοιχεία των χρονικών ορίων εργασίας των εργαζομένων τους που θα απασχοληθούν κατά την έκτη ημέρα στη δήλωση οργάνωσης του χρόνου εργασίας πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους.
Την εξαήμερη εργασία – υπό προϋποθέσεις – μπορούν να εφαρμόσουν κι οι εργοδότες επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων που δεν είναι από τη φύση τους συνεχούς λειτουργίας, αλλά είναι δυνατόν να λειτουργούν κατά τις ημέρες Δευτέρα έως και Σάββατο, επί 24 ώρες µε σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών και στις οποίες οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε πενθήμερη εβδομαδιαία εργασία. Κι αυτό έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν απρόβλεπτα ιδιαιτέρως αυξημένο φόρτο εργασίας.
Για την εφαρμογή του εξαήμερου θα πρέπει να τηρούνται οι εξής προϋποθέσεις:
* Να έχουν δηλώσει αρχικά και υπευθύνως στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι ανήκουν στη συγκεκριμένη κατηγορία επιχειρήσεων. Να δηλώνουν, κάθε φορά που επιθυμούν να κάνουν χρήση της 6ης ημέρας, εκ των προτέρων και σε κάθε περίπτωση πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους, στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι η επιχείρηση ή εκμετάλλευση παρουσιάζει ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο εργασίας κατά μια συγκεκριμένη περίοδο. Η ειδική συνθήκη του απρόβλεπτα ιδιαίτερα αυξημένου φόρτου εργασίας υπόκειται σε έλεγχο της αρμόδιας υπηρεσίας της Επιθεώρησης Εργασίας.
* Η απασχόληση των εργαζομένων, κατά την πρόσθετη ημέρα, δεν δύναται να υπερβαίνει τις οκτώ ώρες. Κατά την ημέρα αυτή δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση υπερεργασίας και υπερωριακής απασχόλησης από τον εργαζόμενό.
Στην περίπτωση που η απασχόληση συμπίπτει µε Κυριακή ή αργία, ο εργαζόμενος θα λάβει επιπλέον του 40% και την προσαύξηση 75%, δηλαδή συνολικά επιπλέον 115%. Η απασχόληση την 6η µέρα εντός της ίδιας εβδομάδας δεν χορηγεί ημέρα εβδομαδιαίας ανάπαυσης (ρεπό), εκτός εάν αυτή συµπέσει µε εξαιρέσιμη ημέρα.
Σε περιπτώσεις που επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις έχουν νυχτερινές βάρδιες πενθημέρου (00.00-06.00), για κανένα λόγο δεν επιτρέπεται η απασχόλησή τους έκτη ημέρα κατά τη νυχτερινή βάρδια.
Ο νόμος αυτός σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, βάζει τέλος στην απλήρωτη υπερεργασία των υπαλλήλων των 830 ευρώ. Υπουργός μάλιστα της κυβέρνησης τόνιζε με νόημα στο “The leader.gr” πως με το παλαιό καθεστώς, οι “κακοί” εργοδότες, υποχρέωναν τους υπαλλήλους τους να εργάζονται εξτρά ημέρα χωρίς να τους δίνουν τα νόμιμα και χωρίς – στις περισσότερες περιπτώσεις – να δηλώνουν την υπέρβαση. Τώρα, με το σύστημα αυτό θα είναι αδύνατο να συνεχίσουν τις ίδιες πρακτικές.