Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άρχισε έρευνα κατά της πλατφόρμας ηλεκτρονικού εμπορίου Temu η οποία θεωρείται ύποπτη ότι δεν λαμβάνει επαρκή μέτρα κατά της πώλησης παράνομων και εν δυνάμει επικίνδυνων προϊόντων. «Θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι τα προϊόντα που πωλούνται (στην πλατφόρμα Temu) τηρούν τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν θέτουν σε κίνδυνο τους καταναλωτές», εξηγεί σε ανακοίνωσή της η ευρωπαία επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ.
Δεν έχει τεθεί προθεσμία για την ολοκλήρωση της έρευνας. Εάν η Temu κριθεί ένοχη για παραβάσεις, το πρόστιμο που μπορεί να της επιβληθεί είναι μέχρι το 6% του κύκλου εργασιών της, σύμφωνα με την νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA). Η Temu γνωρίζει μεγάλη διείσδυση στην ευρωπαϊκή αγορά λόγω της στρατηγικής των εξαιρετικά χαμηλών τιμών. Είναι η διεθνής εκδοχή του κινεζικού κολοσσού ηλεκτρονικού εμπορίου Pinduoduo, που δημιουργήθηκε το 2015. Προτείνει μία τεράστια επιλογή προϊόντων σε εξευτελιστικές τιμές: ρούχα, παιγνίδια, διακόσμηση, εργαλεία, γκάτζετ κλπ.
Η Temu συγκεντρώνει 75 εκατομμύρια χρήστες μηνιαίως στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ξεπερνώντας το όριο των 45 εκατομμυρίων χρηστών που υποχρεώνει τις πλατφόρμες να υπαχθούν στο ενισχυμένο ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ. Ο όμιλος δεσμεύθηκε να συνεργασθεί στενά με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η έρευνα της Κομισιόν εκκινεί έπειτα από σειρά προειδοποιήσεων και γραπτών υπομνημάτων προς την πλατφόρμα. Αφορά «τα συστήματα που έχουν τεθεί σε λειτουργία για τον περιορισμό της πώλησης προϊόντων μη συμβατών στην Ευρωπαϊκή Ένωση» και ιδιαιτέρως τα μέσα που έχουν εφαρμοσθεί «για να εμποδίζεται η επανεμφάνιση ανεπιθύμητων εμπόρων που έχουν κατά το παρελθόν αποκλεισθεί.
Η Κομισιόν θα εξετάσει επίσης τους κινδύνους που συνδέονται με «τον εθιστικό χαρακτήρα της υπηρεσίας» των online πωλήσεων, όπου περιλαμβάνονται τα προγράμματα ανταμοιβής υπό μορφήν παιγνιδιού «που μπορούν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην σωματική και την ψυχική υγεία των χρηστών».
Η Κομισιόν θα εξετάσει επίσης τα συστήματα προώθησης προϊόντων προς τους χρήστες και την υποχρέωση του Temu να αποκαλύπτει τις κύριες παραμέτρους που χρησιμοποιούνται από τα συστήματα αυτά. Η Επιτροπή υποπτεύεται επίσης ότι η Temu δεν τηρεί την υποχρέωση να παρέχει στους παράγοντες της έρευνας πρόσβαση στα δεδομένα της πλατφόρμας.
Κατηγορίες για χειραγώγηση χρηστών
Η κινεζική πλατφόρμα έχει κατηγορηθεί από ενώσεις καταναλωτών για την εφαρμογή τεχνικών χειραγώγησης των χρηστών και παραβίαση πολλών κανόνων της DSA. Το Ευρωπαϊκό Γραφείο των Ενώσεων Καταναλωτών (BEUC) κατέθεσε αγωγή τον Μάιο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά της Temu για την χρησιμοποίηση τεχνικών όπως τα σκοτεινά μοτίβα (dark patterns) για να παρακινήσει τους πελάτες να δαπανήσουν περισσότερα χρήματα.
Η Temu ανακοίνωσε στις 11 Οκτωβρίου ότι έχει λάβει «σημαντικά μέτρα» από την άνοιξη και ότι θα συνεχίσει να προσαρμόζει τις πρακτικές της στον πλαίσιο του νέου ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου. Από τον Φεβρουάριο, η DSA επιβάλλει νέες υποχρεώσεις σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες, ανάμεσά τους και η Temu, για την καλύτερη προστασία των χρηστών έναντι παράνομου περιεχομένου.
Η ευρωπαϊκή νομοθεσία απαγορεύει τις παραπλανητικές διεπαφές (interfaces) και επιβάλλει αυξημένους κανόνες διαφάνειας για τους αλγόριθμους που χρησιμοποιούνται για την στόχευση των χρηστών. Υποχρεώνει σε έλεγχο της ταυτότητας των πωλητών στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες και σε αποβολή των υπότροπων παραβατών.
Η Temu, όπως και οι 23 άλλες μεγάλες πλατφόρμες που υπόκεινται στους ενισχυμένους ευρωπαϊκούς ελέγχους, είναι πλέον υποχρεωμένη να αναλύει τους κινδύνους που συνδέονται με τις υπηρεσίες της και να θέτει σε εφαρμογή μέσα για την αντιμετώπισή τους. Η ανάλυση αυτή θα εξετάζεται κάθε χρόνο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που αναλαμβάνει πλέον τον ρόλο του ψηφιακού χωροφύλακα στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Στο τέλος του Σεπτεμβρίου, έξι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ανάμεσά τους η Γαλλία και η Γερμανία, ζήτησαν από την Κομισιόν να σφίξει τα λουριά στην Temu. «Κάθε μέρα, εκατοντάδες χιλιάδες πακέτα φθάνουν εδώ, κυρίως από την Κίνα, με εμπορεύματα που δεν τηρούν τους κανόνες της ευρωπαϊκής αγοράς», έχει καταγγείλει πρόσφατα ο γερμανός υφυπουργός Οικονομίας Σβεν Γκίγκολντ σε σύνοδο των ευρωπαίων ομολόγων του στις Βρυξέλλες.
Τι απαντά η εταιρεία
«H Temu λαμβάνει πολύ σοβαρά τις υποχρεώσεις της βάσει του Νόμου για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA), επενδύοντας συνεχώς στην ενίσχυση του συστήματος συμμόρφωσής μας και στην προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών στην πλατφόρμα μας. Θα συνεργαστούμε πλήρως με τις ρυθμιστικές αρχές για να υποστηρίξουμε τον κοινό μας στόχο ενός ασφαλούς και αξιόπιστου περιβάλλοντος αγοράς για τους καταναλωτές.
Επιπλέον, μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι είμαστε σε συζητήσεις για την ένταξή μας στο “Μνημόνιο Συνεργασίας (MoU) για την πώληση απομιμήσεων στο διαδίκτυο”, μια εθελοντική συμφωνία που διευκολύνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η απομίμηση είναι μια πρόκληση για ολόκληρη τη βιομηχανία και θεωρούμε ότι οι συνεργατικές προσπάθειες είναι απαραίτητες για την προώθηση των κοινών μας στόχων για την προστασία των καταναλωτών και των κατόχων δικαιωμάτων.
Θα θέλαμε επίσης να σας υπενθυμίσουμε ότι πολλές άλλες εταιρείες υπόκεινται σε παρόμοιες διαδικασίες, όπως TikTok, AliExpress, Meta και X.»