Η Παναγία Σουμελά είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό θρησκευτικό σύμβολο. Για τους Ποντίους και γενικότερα για όλους τους Έλληνες, αντιπροσωπεύει την ψυχή και την καρδιά τους, την πίστη που τους κράτησε ζωντανούς μέσα από αιώνες δοκιμασιών. Η ιστορία της Μονής, χτισμένης στις απόκρημνες πλαγιές του όρους Μελά στον Πόντο, είναι γεμάτη από θρύλους, θαύματα, αλλά και αγώνες.
Ένα Όραμα που Έγινε Πραγματικότητα
Όλα ξεκίνησαν τον 4ο αιώνα, όταν δύο μοναχοί, ο Βαρνάβας και ο Σωφρόνιος, καθοδηγούμενοι από ένα όραμα, ανακάλυψαν την εικόνα της Παναγίας, που σύμφωνα με την παράδοση είχε φτιάξει ο ίδιος ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Μέσα στην αγριότητα της φύσης, στην ερημιά του βουνού, οι μοναχοί ένιωσαν την παρουσία της Παναγίας και αποφάσισαν να χτίσουν ένα μοναστήρι αφιερωμένο σε αυτήν.
Η Μονή της Παναγίας Σουμελά δεν άργησε να γίνει σημείο αναφοράς. Άνθρωποι από όλο τον Πόντο και τη Μικρά Ασία έρχονταν για να ζητήσουν τη βοήθεια και την προστασία της Παναγίας. Το μοναστήρι έγινε πηγή ελπίδας και στήριγμα για τους πιστούς σε δύσκολες στιγμές, ενώ αυτοκράτορες και ηγέτες προσέφεραν δώρα και αφιερώματα.
Η Δύσκολη Πορεία
Με το πέρασμα των αιώνων, η Μονή Σουμελά άντεξε σε πολέμους, καταστροφές και κατακτητές. Όμως, η μεγαλύτερη δοκιμασία ήρθε το 1922 με τη Μικρασιατική Καταστροφή. Οι Πόντιοι, αναγκασμένοι να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, άφησαν πίσω τους τη Μονή, αλλά όχι την πίστη τους. Κάτω από δραματικές συνθήκες, κατάφεραν να διασώσουν την εικόνα της Παναγίας και να τη φέρουν στην Ελλάδα, όπου και χτίστηκε το νέο μοναστήρι στο όρος Βέρμιο, στη Μακεδονία.
Μια Παράδοση που Συνεχίζεται
Σήμερα, το μοναστήρι στο Βέρμιο είναι η συνέχεια της παράδοσης του παλιού μοναστηριού στον Πόντο. Κάθε χρόνο, χιλιάδες άνθρωποι ανηφορίζουν στο βουνό για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας Σουμελά, να ζητήσουν την ευλογία της και να νιώσουν την πνευματική της δύναμη. Η γιορτή του Δεκαπενταύγουστου, η Κοίμηση της Θεοτόκου, είναι η πιο σημαντική στιγμή, όπου πιστοί από κάθε γωνιά της Ελλάδας και του εξωτερικού συγκεντρώνονται για να τιμήσουν την Παναγία.
Η Παναγία Σουμελά είναι περισσότερο από ένα σύμβολο θρησκείας
Η Παναγία Σουμελά είναι περισσότερο από ένα σύμβολο θρησκείας. Είναι ένα ζωντανό κομμάτι της ιστορίας και της πολιτιστικής ταυτότητας των Ποντίων και των Ελλήνων. Αντιπροσωπεύει τη δύναμη της πίστης, την αντοχή απέναντι στις δυσκολίες και την ελπίδα για το μέλλον. Κάθε προσκύνημα στη Μονή είναι μια σύνδεση με το παρελθόν, μια υπενθύμιση ότι η πίστη και η παράδοση μπορούν να επιβιώσουν ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες.
Για τους Πόντιους, η Παναγία Σουμελά είναι ο σύνδεσμος με τις ρίζες τους, ένας τρόπος να κρατούν ζωντανή τη μνήμη και την κληρονομιά τους. Και για όλους τους Έλληνες, είναι ένα σύμβολο ενότητας, πίστης και ελπίδας, που συνεχίζει να εμπνέει και να καθοδηγεί. Η ιστορία της Παναγίας Σουμελά είναι η ιστορία ενός λαού που, παρά τις δυσκολίες, συνεχίζει να αγωνίζεται, να πιστεύει και να ελπίζει.
