Από την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η Ρωσία προσπαθούσε να εμποδίσει τη Δύση να προμηθεύσει το Κίεβο όλο και πιο ισχυρά όπλα, απειλώντας με αντίποινα και κλιμάκωση του πολέμου. Αυτή την εβδομάδα το Κρεμλίνο τελικά ακολούθησε την απειλή του. Περίπου 72 ώρες αφότου οι ΗΠΑ έδωσαν άδεια στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας σε στόχους εντός της Ρωσίας, η Μόσχα αντεπιτέθηκε με ένα χτύπημα στην Ουκρανία που δεν έχουμε ξαναδεί.
Τα ξημερώματα της Πέμπτης, οι ρωσικές δυνάμεις έπληξαν την πόλη Ντνίπρο της Ουκρανίας, με ένα όπλο που ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αποκάλεσε πειραματικό πύραυλο Oreshnik και οι Ουκρανοί αξιωματούχοι αναγνώρισαν ως RS-26 Rubezh ICBM. Το RS-26 είναι ένας δοκιμαστικός πύραυλος που βασίζεται σε έναν άλλο ρωσικό πύραυλο ICBM, αλλά με πολύ μικρότερο βεληνεκές.
Αν και αναφέρεται ως ICBM στο πλαίσιο της συνθήκης για τα πυρηνικά όπλα New Start του 2010, αναλυτές αμφισβήτησαν εάν πληροί τις προϋποθέσεις διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου και οι δυτικοί αξιωματούχοι δίστασαν να το αποκαλέσουν ως τέτοιο. Θολώνοντας περαιτέρω τα νερά, ο Ρώσος πρόεδρος περιέγραψε το Oreshnik ως μέσου βεληνεκούς. Είτε έτσι είτε αλλιώς, και όποιο κι αν είναι το όνομα του όπλου, η επίθεση ήταν ένα σαφές μήνυμα στη Δύση.
Ένα βίντεο από το χτύπημα δείχνει έξι εκρήξεις που συνάδουν με τις πολλαπλές κεφαλές που ένα όπλο σαν αυτό είναι σχεδιασμένο να μεταφέρει. Οι επιπτώσεις στο βίντεο δείχνουν ότι δεν υπήρχε καθόλου ωφέλιμο φορτίο πόσο μάλλον πυρηνικό φορτίο. Άρα αυτή ήταν πρώτα και κύρια μια προειδοποίηση, σημειώνουν οι Financial Times. Ενώ οι κεφαλές που έπεσαν στην ουκρανική πόλη Ντνίπρο δεν ήταν πυρηνικές, η χρήση τους σε συμβατικές επιχειρήσεις μάχης είναι βέβαιο ότι δημιουργούν νέα αβεβαιότητα σε έναν κόσμο που ήδη βρίσκεται στο χείλος της αβύσσου. Παρά τις επαναλαμβανόμενες λεκτικές απειλές και τη ρητορική του, το Κρεμλίνο από το 2022 αγωνίζεται να προχωρήσει σε ενέργειες που είναι πιο ισχυρές από τα λόγια για να αποτρέψει τη δυτική υποστήριξη στην Ουκρανία
Το διάγγελμα Πούτιν
Στο διάγγελμά του χθες βράδυ, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία κλιμακώνεται προς μια παγκόσμια σύγκρουση αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία επέτρεψαν στην Ουκρανία να χτυπήσει τη Ρωσία με τα όπλα τους και προειδοποίησε τη Δύση ότι η Μόσχα θα μπορούσε να αντεπιτεθεί.
Η Ρωσία, είπε ο Πούτιν, απάντησε στη χρήση αμερικανικών και βρετανικών πυραύλων εκτοξεύοντας ένα νέο είδος υπερηχητικού βαλλιστικού πυραύλου μέσου βεληνεκούς σε ουκρανική στρατιωτική εγκατάσταση. Θα μπορούσαν να ακολουθήσουν κι άλλα, προειδοποίησε και είπε οτι οι άμαχοι θα προειδοποιούνται πριν από περαιτέρω χτυπήματα με τέτοια όπλα.
«Πιστεύουμε ότι έχουμε το δικαίωμα να χρησιμοποιήσουμε τα όπλα μας εναντίον στρατιωτικών εγκαταστάσεων των χωρών που επιτρέπουν τη χρήση των όπλων τους ενάντια στις εγκαταστάσεις μας», είπε στην τηλεοπτική του ομιλία.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε το νέο όπλο «μια ξεκάθαρη και σοβαρή κλιμάκωση της κλίμακας και της βαρβαρότητας αυτού του πολέμου», καθώς το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας δήλωσε ότι το Κίεβο έχει «το πλήρες δικαίωμα βάσει του διεθνούς δικαίου να χτυπήσει οποιονδήποτε νόμιμο στρατιωτικό στόχο στο έδαφος της Ρωσίας» με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς. Τα Ηνωμένα Έθνη περιέγραψαν τη χρήση ενός νέου βαλλιστικού πυραύλου από τη Ρωσία ως «άλλη μια ανησυχητική εξέλιξη».
Πώς άλλαξε τις ισορροπίες η Βόρεια Κορέα
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν απέσυρε την αντίθεσή του στην εκτόξευση αμερικανικών πυραύλων από την Ουκρανία σε στόχους βαθιά μέσα στη Ρωσία ως απάντηση στην είσοδο της Βόρειας Κορέας στον πόλεμο, μια αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ που έγινε ακόκη πιο επείγουσα μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.
Ο Μπάιντεν για μήνες αντιστάθηκε στις εκκλήσεις του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι για χαλάρωση των ορίων στη χρήση πυραύλων ATACM που προμήθευσαν οι ΗΠΑ, οι οποίοι μπορούν να φτάσουν βαθιά σε ρωσικό έδαφος, υπό τον φόβο ότι θα σύρει το ΝΑΤΟ σε σύγκρουση με μια πυρηνική δύναμη.
Η απόφαση της Μόσχας ωστόσο να αναπτύξει Βορειοκορεάτες στρατιώτες στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας ήταν μια σημαντική κλιμάκωση που απαιτούσε απάντηση, δήλωσε στο Reuters ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος και δύο άλλες πηγές που γνωρίζουν το θέμα. Η εκλογή του Τραμπ -ο οποίος είναι βαθιά σκεπτικιστής για την υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία- αύξησε την πίεση στην κυβέρνηση να χαλαρώσει τους κανόνες για τη χρήση των όπλων και να λάβει άλλα μέτρα για να ενισχύσει την Ουκρανία καθώς υφίσταται επανειλημμένες αποτυχίες στο πεδίο της μάχης.
Η απόφαση θα μπορούσε να «θωρακίσει» τμήματα της ατζέντας του Μπάιντεν για την Ουκρανία ενισχύοντας προκαταβολικά το Κίεβο σε περίπτωση που χάσει την υποστήριξη των ΗΠΑ, ανέφερε μία από τις πηγές. Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα επικρίνει τη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ στην Ουκρανία, εγείροντας φόβους ότι μπορεί να αναστείλει τις προμήθειες όπλων.
Η χαλάρωση των περιορισμών στα αμερικανικά όπλα μπορεί να άργησε να αλλάξει την πορεία της σύγκρουσης, αλλά θα μπορούσε να βοηθήσει την Ουκρανία να υπερασπιστεί τα εδάφη που έχει στο Κουρσκ.
Ενισχύοντας το Κίεβο
Η χαλάρωση της στάσης των ΗΠΑ μεταφέρθηκε στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια μιας συνομιλίας στις 12 Νοεμβρίου μεταξύ του Υπουργού Άμυνας Λόιντ Όστιν και του Ουκρανού υπουργού Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ, διαβεβαίωσε μια πηγή με γνώση των συζητήσεων. Μια μέρα αργότερα, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν ενημέρωσε τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και Ευρωπαίους αξιωματούχους για την απόφαση, καθώς και τον Ουκρανό ομόλογό του, Άντριι Σίμπιχα, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στις Βρυξέλλες, δήλωσε ανώτερος αμερικανός αξιωματούχος.
Η Ουκρανία πραγματοποίησε το πρώτο της χτύπημα μεγάλου βεληνεκούς στο πλαίσιο της νέας πολιτικής την Τρίτη (19/11), ανακοινώνοντας ότι εκτόξευσε πυραύλους ATACMS των ΗΠΑ σε μια αποθήκη όπλων περίπου 110 χλμ εντός της Ρωσίας. Η χαλάρωση των περιορισμών από τον Μπάιντεν φάνηκε να ανοίγει την πόρτα στους συμμάχους των ΗΠΑ να επιτρέψουν επίσης τη χρήση των δικών τους όπλων με νέους τρόπους. Την Τετάρτη, η Ουκρανία εκτόξευσε ομοβροντία βρετανικών πυραύλων κρουζ Storm Shadow στη Ρωσία.
Μετά τις εκλογές, η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε κάνει κι άλλες κινήσεις για να υποστηρίξει το Κίεβο, εγκρίνοντας τη χρήση ναρκών κατά προσωπικού για να επιβραδύνει την προέλαση της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία και επιτρέποντας στους εργολάβους άμυνας των ΗΠΑ να εργαστούν στην Ουκρανία για να επισκευάσουν τα όπλα που προμήθευσαν οι ΗΠΑ, επιτρέποντας στους Ουκρανούς να διατηρήσουν περισσότερο από τον εξοπλισμό σε ενεργή χρήση.
Για μήνες, Ουκρανοί αξιωματούχοι παρακαλούσαν τους Αμερικανούς να τους αφήσουν να χρησιμοποιήσουν τους πυραύλους για στόχους βαθύτερα μέσα στο ρωσικό έδαφος, υποστηρίζοντας ότι η αδυναμία τους να χτυπήσουν αεροπορικές βάσεις που φιλοξενούν πολεμικά αεροσκάφη που εμπλέκονται σε χτυπήματα στην Ουκρανία ήταν ένα σημαντικό μειονέκτημα. Όμως η κυβέρνηση Μπάιντεν αρνιόταν να δώσει το πράσινο φως.
Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ήταν επιφυλακτικοί, υποστηρίζοντας ότι η Μόσχα έχει ήδη μετακινήσει ορισμένους στόχους εκτός εμβέλειας και ότι η Ουκρανία έχει ήδη εγχώρια κατασκευή ρουκετών και drones που μπορούν να φτάσουν σε ρωσικό έδαφος. Ανησυχούσαν επίσης ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να διακινδυνεύσει έναν άμεσο πόλεμο μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας, μια πιθανότητα που ορισμένοι ειδικοί και αμερικανοί νομοθέτες έχουν υποβαθμίσει.
Η απόφαση της Ρωσίας να αναπτύξει χιλιάδες βορειοκορεατικά στρατεύματα για να συμμετάσχουν στις μάχες άλλαξε τη σκέψη της κυβέρνησης. Οι ΗΠΑ αναγνώρισαν στο τέλος Οκτωβρίου ότι είχαν δει βορειοκορεατικά στρατεύματα στη Ρωσία που θα αναπτύσσονταν πιθανότατα στη σύγκρουση στην Ουκρανία.
Βορειοκορεάτες στρατιώτες είχαν φθάσει στο λιμάνι του Βλαδιβοστόκ, αφού επιβιβάστηκαν σε πλοία στις αρχές έως τα μέσα Οκτωβρίου από την περιοχή Γουόνσαν της Βόρειας Κορέας, και μεταφέρθηκαν σε τρεις στρατιωτικούς χώρους εκπαίδευσης στην ανατολική Ρωσία, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι. Την επόμενη εβδομάδα ο Μπλίνκεν είπε ότι έως και 8.000 βορειοκορεάτες βρίσκονταν στο Κουρσκ, όπου οι ουκρανικές δυνάμεις ελέγχουν εδάφη από τον Αύγουστο.
Η χαλάρωση των ελέγχων των ΗΠΑ στη χρήση των πυραύλων είχε σκοπό να στείλει ένα μήνυμα στους Βορειοκορεάτες και τους Ρώσους ότι η αλλαγή ήταν απαράδεκτη, καθώς και να παρεμποδίσει τις προσπάθειές τους να απωθήσουν τους Ουκρανούς από το Κουρσκ, δήλωσε ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος.