Με την ιστορική στρατιωτική παρέλαση στο Πεκίνο για την επέτειο των 80 χρόνων από την υποχώρηση της Ιαπωνίας και τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έληξε ένα τετραήμερο συναντήσεων και συνομιλιών μεταξύ ηγετών των ευρασιατικών χωρών.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη στρατιωτική παρέλαση που έχει διεξάγει η Κίνα, στέλνοντας ένα μήνυμα προς τους διεθνής ανταγωνιστές της και ιδιαίτερα προς τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επίσης οργάνωσε μία μεγαλειώδης τελετή των ενόπλων δυνάμεων τον περασμένο Ιούνιο. Έχοντας στο πλευρό του τους δύο ηγέτες της Ρωσίας και της Βόρειας Κορέας, Βλάντιμιρ Πούτιν και Κιμ Γιονγκ Ουν, οι οποίοι βρέθηκαν για πρώτη φορά σε κοινή εμφάνιση, ο γενικός γραμματέας του Κομουνιστικού Κόμματος Κίνας θέλησε να δείξει πως αναβαθμίζεται σε ηγέτη παγκόσμιου βεληνεκούς.
Στην ομιλία που έδωσε μετά την μεγαλειώδης παρέλαση ανέφερε πως ο κόσμος βρίσκεται σε ένα δίλημμα μεταξύ ειρήνης και πολέμου. «Η ανθρωπότητα βρίσκεται και πάλι αντιμέτωπη με μια επιλογή ειρήνης ή πολέμου, διαλόγου ή αντιπαράθεσης και κερδοφόρα αποτελέσματα ή παιχνίδια μηδενικού οφέλους», ανέφερε ο Κινέζος ηγέτης. Ο κινεζικός λαός, είπε πως «στέκεται σταθερά στη σωστή πλευρά της ιστορίας». Παράλληλα, πρόσθεσε σε κεκαλυμμένο μήνυμα προς τις ΗΠΑ με τις οποίες βρίσκονται σε εμπορικό πόλεμο με αμοιβαίους δασμούς ότι, «ο κινεζικός λαός δεν εκφοβίζεται ποτέ από κανέναν νταή και πάντα προχωράει μπροστά».
Το μήνυμα του Ντόναλντ Τραμπ
Ο Αμερικανός πρόεδρος σχολίασε την κοινή εμφάνιση των τριών ηγετών και μεγάλων ανταγωνιστών της Δύσης με ένα μήνυμα που έγραψε στο Truth Social: «Παρακαλώ να ευχαριστήσω θερμά τον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Κιμ Γιονγκ Ουν, καθώς συνωμοτείτε εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής», έγραψε.
Στο μήνυμά του επίσης σχολίασε την αμερικανική στρατιωτική προσφορά στην Κίνα την περίοδο του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου και το ερώτημα αν ο πρόεδρος Τζιν Πινγκ θα αποδώσει φόρο τιμής σε όσους έχασαν τη ζωή τους για το αίτημα της Κίνας για «Νίκη και Δόξα». Νωρίτερα, σε συνέντευξη που έδωσε την Τρίτη, ο Τραμπ είχε δηλώσει πως «Έχουμε τον ισχυρότερο στρατό στον κόσμο, μακράν. Δεν θα χρησιμοποιούσαν ποτέ τον στρατό τους πάνω μας – πιστέψτε με, αυτό θα ήταν το χειρότερο πράγμα που θα μπορούσαν ποτέ να κάνουν».
Κατά τη διάρκεια της παρέλασης, πολλοί ήταν οι αξιωματούχοι οι οποίοι έδωσαν το παρών: o στρατιωτικός επικεφαλής της Μιανμάρ, Μιν Αούνγκ Χλάινγκ, ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν, ο Πακιστανός πρωθυπουργό Σεχμπάζ Σαρίφ, ο πρόεδρος της Μογγολίας Χουρέλσκι Ουχνά και ο πρόεδρος του Ουζμπεκιστάν Σαβκάι.
Άλλοι προσκεκλημένοι ήταν ο πρόεδρος του Βιετνάμ Luong Cuong, ο πρωθυπουργός της Μαλαισίας Anwar Ibrahim, ο πρόεδρος των Μαλδίβων Mohamed Muizzu, ο πρωθυπουργός του Νεπάλ KP Sharma Oli και ο Πρόεδρος της Ζιμπάμπουε Emmerson Mnangagwa. Ο πρόεδρος της Ινδονησίας Πραμπόβο Σουμπιάντο έκανε μια αιφνιδιαστική εμφάνιση, παρά τις εκτεταμένες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που έχουν αφήσει τέσσερις νεκρούς.
Παράλληλα, μόνο δύο Ευρωπαίοι ηγέτες παρευρέθηκαν στο Πεκίνο, ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο και ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς.
Διμερής συνομιλίες και φιλικό κλίμα
Συνομιλίες υψηλού επιπέδου διεξήχθησαν το διήμερο 31 Αυγούστου και 1η Σεπτεμβρίου, στην πόλη Taijin της Κίνας, στα πλαίσια του Οργανισμού Συνεργασίας της Σανγκάης. Ηγέτες περισσότερων από 20 χωρών έφτασαν στην Κίνα προκειμένου να συνομιλήσουν με τον ηγέτη Σι Τζι Πινγκ, αλλά και να έρθουν σε διμερής επαφές, σε θέματα που αφορούν στο διεθνές εμπόριο, τις γεωπολιτικές εξελίξεις, την οικονομία και τις σχέσεις μεταξύ των κρατών. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα συνέδρια του Οργανισμού, ο οποίος λειτουργεί από το 2001.
Ανάμεσα από αυτές που ξεχώρισαν, ήταν οι συναντήσεις του Κινέζου Σι Τζιν Πινγκ με τον Βλάντιμιρ Πούτιν, τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αλλά και τον Ινδό Ναρέντρα Μόντι, ο οποίος επισκέφτηκε την Κίνα ύστερα από επτά χρόνια. Ιδιαίτερης σημασίας ήταν και το στιγμιότυπο των τριών ηγετών της Κίνας, της Ρωσίας και της Ινδίας, οι οποίοι βρέθηκαν σε πολύ φιλικό κλίμα να συνομιλούν και να γελάνε μαζί με τους μεταφραστές, στο περιθώριο των διμερών συζητήσεων.
Παράλληλα, ο Μόντι είχε και μία τετ-α-τετ συνάντηση με τον Πούτιν, μόλις πέντε ημέρες από την επιβολή επιπλέον δασμών στην Ινδία από τον Αμερικανό πρόεδρο, λόγω της αγοράς ρωσικού πετρελαίου. Οι συνομιλίες έδειξαν πως οι σχέσεις των δύο χωρών διατηρούνται φιλικές και ενισχύονται. «Ακόμη και στις πιο δύσκολες καταστάσεις, η Ινδία και η Ρωσία πάντα προχωρούσαν η μια δίπλα στην άλλη», δήλωσε ο Μόντι στον Πούτιν και πρόσθεσε: «Η στενή μας συνεργασία είναι σημαντική όχι μόνον για τους λαούς και των δύο χωρών, αλλά και για την παγκόσμια ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία».
Ιδιαίτερης σημασίας ήταν και η συνάντηση του Ινδού προέδρου με τον Κινέζο γενικό γραμματέα, καθώς οι δύο χώρες έχουν αρχίσει να έρχονται πιο κοντά στις διπλωματικές τους σχέσεις τα τελευταία χρόνια. Πιστή σύμμαχος των ΗΠΑ, η Ινδία με τις πρόσφατες κυρώσεις δασμών, επιλέγει να στραφεί στις γειτονικές της χώρες για τη στήριξη της οικονομίας της, η οποία αναδεικνύεται σε μία από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως.
Ο Μόντι είπε στον Σι ότι η χώρα του δεσμεύεται να βελτιώσει τους δεσμούς με την Κίνα και συζήτησε τη μείωση του αυξανόμενου διμερούς εμπορικού ελλείμματος της Ινδίας ύψους σχεδόν 99,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ τόνισε την ανάγκη διατήρησης της ειρήνης και της σταθερότητας στα αμφισβητούμενα σύνορά τους μετά από μια σύγκρουση το 2020 που πυροδότησε μια πενταετή στρατιωτική αντιπαράθεση. «Δεσμευόμαστε να προοδεύσουμε τις σχέσεις μας με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό, την εμπιστοσύνη και τις ευαισθησίες», δήλωσε ο Μόντι κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο περιθώριο της συνόδου, σύμφωνα με βίντεο που αναρτήθηκε στον επίσημο λογαριασμό του στο X.
Αξιοσημείωτη ήταν επίσης και η συνάντηση του Σλοβάκου πρωθυπουργού, Ρόμπερτ Φίτσο, με τον Κινέζο ηγέτη, καθώς ο διάλογος μεταξύ τους άφηνε «άνοιγμα» για τη βελτίωση των εμπορικών σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Κίνας. Ο Σι Τζινπίνγκ επαίνεσε τη Σλοβακία για την «προσήλωσή» της στη φιλία της με την Κίνα, λέγοντας στον πρωθυπουργό της πως ελπίζει η Μπρατισλάβα να συνεχίσει να βοηθάει το Πεκίνο στην οικοδόμηση των σχέσεων με την ευρύτερη Ευρωπαϊκή Ένωση. «Η διεθνής κοινότητα χρειάζεται περισσότερο παρά ποτέ ενότητα και συνεργασία», δήλωσε ο Σι.
Συνάντηση Πούτιν – Σι Τζινπίνγκ
Οι δύο ηγέτες είχαν συνομιλίες τόσο κατά τη διάρκεια του SCO όσο και στην παρέλαση του Πεκίνου. Ο Σι Τζινπίνγκ και ο Βλαντίμιρ Πούτιν ανέδειξαν τους στενούς δεσμούς των χωρών τους, παρά το τεταμένο παγκόσμιο πλαίσιο, με τον Ρώσο πρόεδρο να κάνει λόγο για «πρωτοφανούς επιπέδου» σχέσεις.
Από την πλευρά του ο Σι χαιρέτισε τη σχέση «ολοκληρωμένης στρατηγικής συνεργασίας» μεταξύ των δύο χωρών και επανέλαβε την επιθυμία του η Κίνα και η Ρωσία να συνεργαστούν «για τη δημιουργία ενός πιο δίκαιου και λογικού παγκόσμιου συστήματος διακυβέρνησης», σύμφωνα με τις δηλώσεις του πριν από τη συνομιλία του με τον Πούτιν.
«Η στενή μας επικοινωνία αντικατοπτρίζει τον στρατηγικό χαρακτήρα των ρωσοκινεζικών σχέσεων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε πρωτοφανές επίπεδο», σχολίασε σήμερα ο Πούτιν. «Οι σχέσεις μεταξύ της Κίνας και της Ρωσίας έχουν αντέξει στη δοκιμασία των διεθνών αλλαγών και είναι σχέσεις καλής γειτονίας, ολοκληρωμένης στρατηγικής συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας με στόχο τα κοινά θετικά αποτελέσματα μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων», επεσήμανε ο Σι.
Συμπεράσματα
Τόσο η Κίνα όσο και οι υπόλοιπες αναπτυσσόμενες παγκόσμιες δυνάμεις έχουν αντιληφθεί τον ρόλο και τη δύναμή τους στις νέες γεωπολιτικές καταστάσεις. Την ίδια ώρα που οι ΗΠΑ, η μεγαλύτερη έως τώρα παγκόσμια υπερδύναμη, φαίνεται να απειλούν ολοένα και περισσότερο την παγκόσμια κοινότητα με οικονομικές πολιτικές και στρατιωτικές αποφάσεις, οι ηγέτες των ευρασιατικών χωρών αποφασίζουν να συνενωθούν και να χτίσουν ισχυρότερους δεσμούς μεταξύ τους.
Η διοργάνωση του SCO δείχνει να έχει επεκταθεί σημαντικά με την πάροδο του χρόνου, αποτελώντας σημαντικό μέρος των επιταχυνόμενων προσπαθειών της Κίνας να οικοδομήσει μια νέα διεθνή τάξη που χαρακτηρίζεται από περισσότερη προσέγγιση στα κινεζικά συμφέροντα και τον εκτοπισμό της ηγεσίας των ΗΠΑ. Η Κίνα πλέον, βλέπει τον εαυτό της ως επικεφαλής του Παγκόσμιου Νότου που εναντιώνεται στη δυτική αφήγηση και εκμεταλλεύεται το κενό που δημιουργούν οι ΗΠΑ με την εξωτερική πολιτική που ασκεί ο Τραμπ.
Πλέον, η χώρα δείχνει γιατί πρέπει να θεωρείται μία υπερδύναμη, ικανή να σχεδιάσει τη νέα παγκόσμια τάξη, αξιοποιώντας τους εταίρους στα σύνορά της και ενισχύοντας τις στρατηγικές της σχέσεις με τις υπόλοιπες δυνάμεις που ανταγωνίζονται τη Δύση. Οι εικόνες από το Πεκίνο και την εντυπωσιακή παρέλαση έστειλαν το μήνυμα τόσο της στρατιωτικής υπεροχής, όσο και των ισχυρών συμμαχιών που επιδιώκει.
