Γράφει ο Λάζαρος Καμπουρίδης
Ο πόλεμος Ουκρανίας Ρωσίας φαίνεται ότι αγγίζει και την Τουρκία. O πόλεμος μεταξύ των δύο χωρών δείχνει να μην βαίνει προς το τέλος του αν και βαδίζουμε προς τη συμπλήρωση τεσσάρων ετών από την έναρξή του. Η ανώτερη πολεμική μηχανή της Ρωσίας έναντι της Ουκρανίας έχει πετύχει την σταθεροποίηση επί μεγάλων ουκρανικών εκτάσεων στα ανατολικά της χώρας ενώ το Κίεβο έχει επιλέξει έναν πόλεμο φθοράς με πλήγματα εναντίον ρωσικών στόχων, χερσαίων αλλά και θαλάσσιων με επίκεντρο τη Μαύρη Θάλασσα.
Η παράταση του πολέμου προσέδωσε στον πόλεμο και οικονομικές διαστάσεις. Η μεν Ρωσία επιχειρεί να καταστρέψει τις στρατηγικές και ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας ενώ το Κίεβο από την πλευρά έχει στοχοποιήσει το τελευταίο διάστημα ρωσικά τάνκερ του λεγόμενου «ρωσικού σκιώδους στόλου» με σκοπό να πλήξει οικονομικά τη Μόσχα.
Στο σημείο αυτό αρχίζει να εμπλέκεται και η Τουρκία αφού επιθετικές ενέργειες των Ουκρανών εναντίον ρωσικών τάνκερ στη Μαύρη Θάλασσα αποτέλεσαν την αφορμή για την αύξηση της καχυποψίας της Μόσχας προς την Άγκυρα, καθώς η ρωσική πλευρά βλέπει ότι η τουρκική πλευρά παραβιάζει την ουδέτερη στάση που τηρούσε μέχρι τώρα και παίρνει μέρος καθαρά υπέρ του Κιέβου προκαλώντας την ρωσική δυσαρέσκεια. Τούρκοι αναλυτές πιστεύουν ότι η Τουρκία σιγά – σιγά σύρεται σε πόλεμο στη Μαύρη Θάλασσα.
Μόνο τον τελευταίο μήνα σημειώθηκε προσβολή με drones – πυραύλους αριθμού πλοίων – τάνκερ στη Μαύρη Θάλασσα όπου υπάρχει άμεση ή έμμεση εμπλοκή της Τουρκίας.
Στις 17 Νοεμβρίου, ρωσικό drone έπληξε τουρκικής σημαίας πλοίο το οποίο μετέφερε 4 χιλ. τον. υγροποιημένο φυσικό αέριο σε ουκρανικό λιμάνι κοντά στην Οδησσό.
Στις 28 Νοεμβρίου δύο ρωσικά τάνκερ χτυπήθηκαν από θαλάσσια ουκρανικά drones σε απόσταση περίπου 45 χλμ. από τις τουρκικές ακτές και εντός τουρκικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) προκαλώντας την δυσαρέσκεια της Μόσχας επειδή η Τουρκία δεν καταδίκασε τις επιθέσεις.
Στις 12 Δεκεμβρίου ρωσικό drone έπληξε πλοίο της τουρκικής εταιρείας CENK σε ουκρανικό λιμάνι πλησίον της Οδησσού επειδή μετέφερε γεννήτριες παραγωγής ενέργειας της τουρκικής εταιρείας AKSA. Αυτό εξόργισε τη Μόσχα καθώς όπως προαναφέρθηκε η ρωσική πλευρά επιδιώκει την καταστροφή κάθε ενεργειακής υποδομής της Ουκρανίας με σκοπό τον εξαναγκασμό του Κιέβου σε αποδοχή των ρωσικών όρων για τον τερματισμό του πολέμου.
Την επομένη, 13 Δεκεμβρίου, ρωσικό χτύπημα δέχθηκε επίσης τουρκικό πλοίο τάνκερ εντός της ΑΟΖ της Ουκρανίας το οποίο μετέφερε ηλιέλαιο από την Ουκρανία στην Αίγυπτο.
Τονίζεται ότι ο Πούτιν στις 11 Δεκεμβρίου δήλωσε ότι η Μόσχα γνωρίζει ποιες χώρες στηρίζουν την Ουκρανία στις επιθέσεις εναντίον των ρωσικών τάνκερ δείχνοντας το δάχτυλο στην Τουρκία και στην Βρετανία.
Αμέσως μετά την συνάντηση Ερντογάν – Πούτιν στο Τουρκμενιστάν σημειώθηκαν τρεις περιπτώσεις παραβίασης του τουρκικού Εναέριου Χώρου της Τουρκίας από ξένα drones τα οποία καταρρίφθηκαν/κατέπεσαν σε τουρκικό έδαφος.
Στις 15 Δεκεμβρίου drone άγνωστης προέλευσης έκανε «σουρωτήρι» την τουρκική Αντιαεροπορική Ομπρέλα και χρειάσθηκε να φτάσει μέχρι την περιοχή Elmadağ πολύ κοντά στην Άγκυρα για να καταφέρει η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία να το εντοπίσει και να το καταρρίψει, προκαλώντας ερωτηματικά και προβληματισμό για την αποτελεσματικότητα της αντιαεροπορικής άμυνας της Τουρκίας.
Στις 19 Δεκεμβρίου ρωσικής κατασκευής drone τύπου Orlan-10 κατέπεσε στην περιοχή της Νικομήδειας (Izmit) πολύ κοντά στην έδρα της Διοίκησης του Τουρκικού Στόλου.
Την επομένη, στις 20 Δεκεμβρίου, τουρκικές αρχές εντόπισαν άγνωστης προέλευσης drone το οποίο είχε καταπέσει στην περιοχή Balıkesir όπου βρίσκεται η 9η Κύρια Αεροπορική Βάση Αεριωθουμένων της Τουρκίας.
Κάποιοι Τούρκοι αναλυτές συνδύασαν τα τρία αυτά συμβάντα με την πρόταση Ερντογάν στον Πούτιν για επιστροφή των S-400 στη Ρωσία προκειμένου η Τουρκία να λάβει το πράσινο φως από τις ΗΠΑ για τα αεροσκάφη F-35, πρόταση η οποία εκνεύρισε των Ρώσο Πρόεδρο.
Η ρωσική δυσαρέσκεια εναντίον της Τουρκίας προέρχεται όχι μόνο από την αίσθηση που έχει η Μόσχα ότι η Τουρκία στηρίζει την Ουκρανία στον μεταξύ τους πόλεμο αλλά και από τον ρόλο που επιδιώκει να αναλάβει η Τουρκία στο οικοδόμημα άμυνας και ασφάλειας της Ε.Ε. με αυξημένο μάλιστα ρόλο της Άγκυρας στην Μαύρη Θάλασσα. Σύμφωνα με την ύπατη εκπρόσωπο της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική, Κ. Κάλας, η Ε.Ε. σχεδιάζει να δημιουργήσει έναν κόμβο θαλάσσιας ασφάλειας στη Μαύρη Θάλασσα με στόχο την παρακολούθηση πιθανών απειλών και την προστασία κρίσιμων υποδομών. Το σχέδιο αυτό θα προχωρήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα, λόγω «του ρωσικού επιθετικού πολέμου». Πρόκειται για μια κίνηση που συνδέεται με το αυξημένο ενδιαφέρον της Ε.Ε. στην περιοχή αυτή, κυρίως λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αξιωματούχοι της Ε.Ε. μάλιστα ανέφεραν ότι, «κλειδί» για την αποτελεσματικότητα όλων των προσπαθειών για τη θαλάσσια ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα, είναι η Τουρκία.
Η πιθανή επέκταση των ουκρανικών πληγμάτων εναντίον ρωσικών τάνκερ πέραν της Μαύρης Θάλασσας και ειδικότερα στην ανατολική Μεσόγειο όπως αυτό φάνηκε από το χτύπημα με drone από την Υπηρεσία Ασφάλειας της Ουκρανίας (SBU) εναντίον ρωσικού τάνκερ νοτιοδυτικά της Κρήτης, αυξάνει την πιθανότητα για μελλοντική εμπλοκή της Τουρκίας αφού η Άγκυρα διεκδικεί ηγετικό ρόλο σε μία περιοχή όπου αποτελεί πέρασμα των ρωσικών τάνκερ και δεν αποκλείονται και στο μέλλον παρόμοια πλήγματα από τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις – υπηρεσίας ασφάλειας.
Η Τουρκία λοιπόν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σύρεται στο κατώφλι του πολέμου και εμπλέκεται στην ρωσο-ουκρανική διένεξη στην οποία πολύ πονηρά τήρησε αρχικά ουδετερότητα με σκοπό την αποκόμιση κερδών και από τις δύο πλευρές. Η καχυποψία όμως της Μόσχας η οποία βλέπει ότι, η Τουρκία όχι μόνο στηρίζει το Κίεβο αλλά παράλληλα επιδιώκει την απαγκίστρωσή της από την ενεργειακή, οικονομική και εξοπλιστική (S-400) απεξάρτησή της από τη Ρωσία αλλά και την ένταξή της στο σύστημα άμυνας και ασφάλειας της Ευρώπης, αναγκάζει τον ρωσικό παράγοντα να αντιδράσει απέναντι στις τουρκικές πονηριές.
- Δημοσιεύεται στην εφημερίδα Δημοκρατία
Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος MBA από το Nottingham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995-1999, Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα/παράλληλη διαπίστευση στο Μπακού την περίοδο 2013-2017. Είναι συνεργάτης του αμερικανικού Ινστιτούτου αναλύσεων, «Defense & Foreign Affairs». Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο / 2022.
