Η νέα πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Σαναέ Τακαΐτσι, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις όταν συγκάλεσε σύσκεψη με τους συνεργάτες της στις 3 τα ξημερώματα, μια ώρα που θεωρείται εξαιρετικά ασυνήθιστη ακόμη και για τα πρότυπα της υπερβολικής εργασίας στη χώρα. Η πρωθυπουργός είναι γνωστή για την ακατάβλητη εργατικότητά της και έχει δηλώσει ότι απορρίπτει την έννοια της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής – το λεγόμενο work-life balance. Ωστόσο, ακόμη και για τα δεδομένα της, η κίνηση να βγει από την κατοικία της στο Τόκιο λίγο μετά τις 3 π.μ. για να συγκαλέσει σύσκεψη ενόψει της εμφάνισής της στο Κοινοβούλιο εξέπληξε πολλούς. Το γεγονός έγινε γνωστό ως το «μάθημα των τριών τα ξημερώματα» και προκάλεσε ανησυχίες για ενδεχόμενες ανθυγιεινείς πρακτικές εργασίας, δεδομένου ότι στην Ιαπωνία έχουν σημειωθεί πολλές περιπτώσεις karoshi, δηλαδή «θανάτου από υπερβολική εργασία».
Ο πρώην πρωθυπουργός Γιοσιχίκο Νόντα χαρακτήρισε την απόφαση της Τακαΐτσι «τρελή», τονίζοντας ότι όταν εκείνος ήταν στην εξουσία ξεκινούσε την εργάσιμη ημέρα γύρω στις 6 ή 7 το πρωί και ότι «είναι δικαίωμά της να δουλεύει όσο θέλει, αλλά δεν πρέπει να εμπλέκει και άλλους ανθρώπους». Σύμφωνα με τον ίδιο, «Εκείνη την ώρα όλοι κοιμούνται. Είναι πολύ θλιβερή στάση για έναν ηγέτη μιας χώρας».
Η Τακαΐτσι, που ανέλαβε πρωθυπουργός μόλις τον περασμένο μήνα, εξήγησε ότι η πρωινή σύσκεψη ήταν απαραίτητη καθώς το φαξ στο σπίτι της είχε μπλοκάρει τα φαξ παραμένουν διαδεδομένο μέσο επικοινωνίας στην Ιαπωνία και αποφάσισε να μεταβεί στην επίσημη κατοικία του πρωθυπουργού για να ελέγξει τα έγγραφα ενόψει της συνεδρίασης για τον προϋπολογισμό στις 9 π.μ. στο Κοινοβούλιο. Στο Κοινοβούλιο, παραδέχθηκε ότι η προετοιμασία προκάλεσε «αναστάτωση» στο προσωπικό, αλλά υποστήριξε ότι η σύσκεψη ήταν απαραίτητη ώστε να ξαναγραφτούν τα προσχέδια απαντήσεων για βουλευτές σε διάφορα θέματα.
Υποστηρικτές της Τακαΐτσι υπερασπίστηκαν τη συμπεριφορά της, επιρρίπτοντας ευθύνες στους βουλευτές της αντιπολίτευσης που κατέθεσαν ερωτήσεις πολύ αργά. Ορισμένοι επιχειρηματίες υπενθύμισαν ότι επαγγέλματα με βάρδιες 24 ωρών, όπως στρατιωτικοί και γιατροί, απαιτούν υπερπροσπάθεια, άρα η πρωθυπουργός μπορεί να εργάζεται νωρίς χωρίς να θεωρείται υπερβολικό. Ο Κέντζι Κόσιο σημείωσε: «Σταματήστε να είστε τόσο αδύναμοι και δείξτε λίγη ευγνωμοσύνη σε όσους εργάζονται σκληρά για τον ιαπωνικό λαό».
Η διαμάχη ξέσπασε εν μέσω εξετάσεων για χαλάρωση των ορίων υπερωριών στην Ιαπωνία, ένα ζήτημα που η Τακαΐτσι υποστηρίζει. Το ισχύον όριο των 45 ωρών υπερωρίας μηνιαίως καθιερώθηκε το 2019 μετά τον θάνατο της Ματσούρι Τακαχάσι από υπερβολική εργασία. Η πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι βλέπει την εργασία πέραν των 45 ωρών ως σημαντική πηγή εισοδήματος αλλά «Δεν εγκρίνω υπερωρίες που οδηγούν σε θάνατο από υπερβολική εργασία». Προσθέτει ότι αν μειωθούν οι υπερωρίες, «με ανησυχεί το ενδεχόμενο η μείωση των υπερωριών να ωθήσει τους ανθρώπους να στραφούν σε άγνωστες δεύτερες δουλειές για να βγάλουν τα προς το ζην, με κίνδυνο για την υγεία τους».
Από τη δεκαετία του 1990, η Τακαΐτσι έχει υιοθετήσει την εργατικότητά της ως κομμάτι της ταυτότητάς της και κατά την προεκλογική εκστρατεία είχε δηλώσει ότι αναλαμβάνοντας την πρωθυπουργία θα «καταργήσει την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής», προσθέτοντας πως θα «δουλεύει, δουλεύει και δουλεύει». Αυτές οι δηλώσεις προκάλεσαν αντιδράσεις από συγγενείς θυμάτων karoshi, οι οποίοι την θεωρούν κακό παράδειγμα.
Ο πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομίας Σιγκέακι Κόγκα ανέφερε ότι μπορεί να κατανοήσει το εξαντλητικό της πρόγραμμα αλλά προειδοποίησε ότι οι παραδοσιακοί κανόνες πρέπει να τηρούνται, τονίζοντας πως «Τρεις τα ξημερώματα είναι υπερβολικά νωρίς – ό,τι κι αν συμβαίνει» και ότι ακόμη κι αν ένας σύγχρονος ηγέτης δεν μπορεί να ξεκουραστεί επαρκώς, πρέπει να μην επιβαρύνει το προσωπικό. Όπως σημείωσε, «Ο πρωθυπουργός δεν μπορεί να χαλαρώσει, αλλά το καλύτερο είναι να εργάζεται σκληρά – σιωπηλά».
