Η είδηση του θανάτου του προέδρου του Ιράν, Εμπραχίμ Ραϊσί και του υπουργού Εξωτερικών, Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν, στρέφει το βλέμμα της διεθνούς κοινότητας στην ισλαμική δημοκρατία και την επόμενη ημέρα.
Η επόμενη ημέρα στο Ιράν -Αναλυτές προβλέπουν διαδηλώσεις
Το Sky News σε μια πρώτη ανάλυσή του υποστηρίζει ότι είναι μια κρίσιμη στιγμή για το καθεστώς του Ιράν αναφέρει ωστόσο ότι δεν πρέπει κανείς να περιμένει ότι θα υπάρξει κάποια αλλαγή στην εξωτερική πολιτική.
Ο διάδοχος του Ραΐσι μετά τη συντριβή του μοιραίου ελικοπτέρου θα είναι πιθανότατα ο εκλεκτός του Ανώτατου Ηγέτη Αλί Χαμενεΐ και σίγουρα ένας άλλος υπερσυντηρητικός σκληροπυρηνικός – μια στροφή προς τους μετριοπαθείς είναι εξαιρετικά απίθανη, εξηγεί ο Alistair Bunkall ανταποκριτής του Sky News στη Μέση Ανατολή.
«Ο θάνατός του, που τώρα επιβεβαιώνεται, θα έχει εκτεταμένες συνέπειες», συνεχίζει ο ανταποκριτής του βρετανικού μέσου αναφερόμενος στον Χαμενεϊ που παρότι προσπάθησε να καθησυχάσει τη χώρα το ίδιο το καθεστώς ότι πρόκειται για μια επικίνδυνη στιγμή που πρέπει να αντιμετωπίσει προσεκτικά.
Ο Μοχμπέρ υπηρεσιακός πρόεδρος
Προσωρινά, καθήκοντα προέδρου αναλαμβάνει ο αντιπρόεδρος Μοχάμεντ Μοχμέτ Μοχμπέρ και οι εκλογές θα διεξαχθούν εντός 50 ημερών.
Ο Μοχμπέρ δεν είναι τόσο κοντά στον ανώτατο ηγέτη όσο ήταν ο Ραϊσί και δεν θα απολαμβάνει το κύρος του, αλλά διαχειρίζεται μεγάλο μέρος των οικονομικών του Χαμενεϊ για χρόνια και πιστώνεται ότι βοήθησε το Ιράν να αποφύγει κάποιες από τις πολλές κυρώσεις που του επιβλήθηκαν.
Supreme Leader appoints VP Mokhber as head of Executivehttps://t.co/0lF2xoEzTw pic.twitter.com/RVVbNGfpdw
— IRNA News Agency (@IrnaEnglish) May 20, 2024
«Ο διάδοχος του Ραΐσι θα είναι πιθανότατα ο εκλεκτός υποψήφιος του ανώτατου ηγέτη και σίγουρα ένας άλλος υπερσυντηρητικός σκληροπυρηνικός – μια στροφή προς μια μετριοπαθή στάση είναι εξαιρετικά απίθανη», εξηγεί ο αναλυτής του Sky News και προσθέτει: «Ομοίως, δεν θα πρέπει να περιμένουμε καμία σημαντική αλλαγή στις εξωτερικές δραστηριότητες του Ιράν ή στην εμπλοκή του στον πόλεμο στη Γάζα».
Προβλέπει δε ότι ενδεχομένως οι Ιρανοί να βγουν ξανά στους δρόμους, όπως είχαν κάνει το 2022 και σημειώνει ότι το Ισλαμικό Κράτος μπορεί να προσπαθήσει να επωφεληθεί, αναφέροντας συγκεκριμένα ότι υπάρχουν πολλές ομάδες αντιφρονούντων στο εσωτερικό του Ιράν, συμπεριλαμβανομένου ενός παρακλαδιού του Ισλαμικού Κράτους που μπορεί να επιδιώξουν να επωφεληθούν από αυτή την κατάσταση.
Θυμίζει δε ότι ο Ραϊσί δεν ήταν καθολικά δημοφιλής και πολλοί στο εσωτερικό του Ιράν θα γιορτάσουν τον θάνατό του και προβλέπει ότι μακροπρόθεσμα, ο θάνατός του θα έχει συνέπειες για τον ανώτατο ηγέτη.
Τα συλλυπητήρια και τα μηνύματα που κρύβουν
Ο θάνατος ανώτατου κρατικού αξιωματούχου και οι ανιδράσεις των εχθρικών και φιλικών κρατών στο άκουσμα της απώλειας, πάντα υποκρύπτουν πολιτικά μηνύματα και υποδηλώνουν το επίπεδο των σχέσεων μεταξύ των κρατών. Αναπόφευκτα, ο θάνατος του Ραϊσί, προέδρου του Ιράν, πυροδότησε την έγκαιρη αντίδραση φίλων και εχθρών της ισλαμικής δημοκρατίας.
Πρίν από λίγο, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ, κήρυξε πενθήμερο εθνικό πένθος. Σε συλλυπητήριο μήνυμά του, ο Χαμενεΐ εξέφρασε τη θλίψη του και κήρυξε πενθήμερο δημόσιο πένθος, ενημερώνοντας ότι ο αντιπρόεδρος του Ιράν, Μοχαμάντ Μοχμπέρ, θα αναλάβει προσωρινά τη διακυβέρνηση της χώρας, όπως αναμενόταν.
Iσραήλ: «Δεν ήμασταν εμείς»
Το Ισραήλ, ορκισμένος εχθρός της Τεχεράνης, χωρίς πολλά λόγια, θεώρησε σκόπιμο να διευκρινίσει, ανεπίσημα, προλαβαίνοντας τυχόν υπαινιγμούς και προκλήσεις, ότι δεν έχει καμία ανάμειξη με την μοιραία συντριβή του ελικοπτέρου που κόστισε τη ζωή σον Ιρανό πρόεδρο, τον Ιρανό ΥΠΕΞ, καθώς και άλλων 7 ατόμων.
Το Ισραήλ δεν εμπλέκεται στο θάνατο του Ιρανού προέδρου σε συντριβή ελικοπτέρου που σκότωσε επίσης πολλά μέλη της συνοδείας του, δήλωσε τη Δευτέρα στο Reuters Ισραηλινός αξιωματούχος.
«Δεν ήμασταν εμείς», δήλωσε ο αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του.
Φήμες κυκλοφόρησαν σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το βράδυ της Κυριακής προς Δευτέρα το πρωί, υποστηρίζοντας ότι η Μοσάντ- η διαβόητη υπηρεσία πληροφοριών του Ισραήλ- εμπλέκεται στη συντριβή του ελικοπτέρου.
Yπενθυμίζεται ότι το Ιράν εξαπέλυσε στις 13 Απριλίου μια πρωτοφανή επίθεση εναντίον του Ισραήλ, με 350 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους. Τα περισσότερα από τα όπλα αυτά αναχαιτίστηκαν με τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων συμμαχικών χωρών.
Israel was not involved in the death of Iranian President Ebrahim #Raisi in a helicopter crash that also killed several members of his entourage, an Israeli official said on Monday.https://t.co/OnXfrwOXFB
— The Jerusalem Post (@Jerusalem_Post) May 20, 2024
Ρωσία και Κίνα συλληπητήρια, δια στόματος Πούτιν και Σι
Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι ο Ραϊσί είχε συμβάλει «ανεκτίμητα» στις σχέσεις Μόσχας-Τεχεράνης, καθώς εξέφρασε τα συλλυπητήριά του. Εν τω μεταξύ, ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ χαρακτήρισε τον πρόεδρο και τον υπουργό Εξωτερικών του ως «φίλους της Ρωσίας».
«Ο ρόλος τους στην ενίσχυση της αμοιβαία επωφελούς ρωσο-ιρανικής συνεργασίας και της εταιρικής σχέσης εμπιστοσύνης είναι ανεκτίμητος», δήλωσε.
«Εκφράζουμε ειλικρινά τα συλλυπητήριά μας στις οικογένειες και τους φίλους των θυμάτων, καθώς και σε ολόκληρο τον φιλικό λαό του Ιράν. Οι σκέψεις και οι καρδιές μας είναι μαζί σας σε αυτή τη θλιβερή ώρα».
Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είχε ήδη επικοινωνήσει με την ιρανική ηγεσία για να εκφράσει τα συλλυπητήριά του.
Putin offers condolences to Iran over Raisi’s death in helicopter crash:https://t.co/H9cj4uKC2r pic.twitter.com/Cyx0M64Art
— TASS (@tassagency_en) May 20, 2024
Ο Ερντογάν αποχαιρετά έναν συνάδελφο που μάχονταν για την ειρήνη
«Ως συνάδελφος που έζησα προσωπικά τις προσπάθειές του για την ειρήνη του ιρανικού λαού και της περιοχής μας κατά τη διάρκεια της θητείας του στην εξουσία, θυμάμαι τον κ. Ραΐσι με σεβασμό και ευγνωμοσύνη», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Από την πρώτη στιγμή που μάθαμε για το ατύχημα, ήμασταν σε επαφή με τις ιρανικές αρχές και κινητοποιήσαμε όλα τα μέσα για να βοηθήσουμε τις προσπάθειες [διάσωσης]», δήλωσε με τη σειρά του ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν.
«Οι αρμόδιοι θεσμοί, συμπεριλαμβανομένου του υπουργείου Άμυνας και της αρχής αντιμετώπισης καταστροφών AFAD, έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν, αλλά δυστυχώς δεν μπορέσαμε να ακούσουμε καλά νέα», πρόσθεσε.
Η Τουρκία έστειλε 32 διασώστες και έξι οχήματα στο Ιράν για να συμμετάσχουν στις έρευνες για τον εντοπισμό του ελικοπτέρου του προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί, ανακοίνωσε απόψε η κυβερνητική υπηρεσία αντιμετώπισης καταστροφών και εκτάκτων καταστάσεων, ενώ έθεσε στη υπηρεσία της επιχείρησης διάσωσης και μη επανδρωμένο αεροσκάφος.
Geçirdiği helikopter kazasında maalesef vefat ettiğini öğrendiğimiz, değerli mevkidaşım, kardeşim, İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın İbrahim Reisi’ye Cenab-ı Allah’tan rahmet niyaz ediyorum.…
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) May 20, 2024
Ο «άξονας της αντίστασης» πενθεί για τον θάνατο του Ραϊσί
Η λιβανέζικη οργάνωση Χεζμπολάχ, η οποία έχει λάβει σημαντική υποστήριξη από το Ιράν και είναι ανώτερο μέλος του περιφερειακού «άξονα αντίστασής» του, θρήνησε τους θανάτους.
Περιέγραψε τον Ραϊσί ως «μεγάλο αδελφό μας, ισχυρό υποστηρικτή και σταθερό υπερασπιστή των θεμάτων μας και των θεμάτων των αραβικών εθνών, κυρίως της Ιερουσαλήμ και της Παλαιστίνης, και προστάτη των κινημάτων αντίστασης και όσων αγωνίζονται για λογαριασμό τους…».
Όπως μετέδωσε το Skynews και οι υποστηριζόμενες από το Ιράν ισλαμιστικές οργανώσεις της παλαιστινιακής Χαμάς και των Χούθι της Υεμένης μοιράστηκαν τα συλλυπητήριά τους μετά την επιβεβαίωση του θανάτου των Ραϊσί και Αμιραμπντολαχιάν.
Σε ανακοίνωσή της η Χαμάς μετέφερε τα «βαθύτατα συλλυπητήρια και την αλληλεγγύη» της στον ανώτατο ηγέτη του Ιράν Αλί Χαμενεΐ, την ιρανική κυβέρνηση και τον ιρανικό λαό για «αυτή την τεράστια απώλεια».
Επαίνεσε τους εκλιπόντες Ιρανούς ηγέτες για την υποστήριξη της παλαιστινιακής υπόθεσης και της αντίστασης κατά του Ισραήλ και εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι «βαθιά ριζωμένοι θεσμοί» του Ιράν θα του επιτρέψουν να ξεπεράσει «τις επιπτώσεις αυτής της μεγάλης απώλειας».
Μέρα πένθους κήρυξε το Πακιστάν
Οι ηγέτες του Ιράκ και του Πακιστάν εξέφρασαν τα συλλυπητήριά τους μετά τον θάνατο του Ιρανού προέδρου Εμπραχίμ Ραΐσι και του υπουργού Εξωτερικών του Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν. Και οι δύο χώρες μοιράζονται μεγάλο μέρος των συνόρων τους με το Ιράν.
«Το μεγάλο ιρανικό έθνος θα ξεπεράσει αυτή την τραγωδία με το συνηθισμένο θάρρος», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Πακιστάν Σεχμπάζ Σαρίφ. Ανακοίνωσε επίσης ότι το Πακιστάν θα τηρήσει ημέρα πένθους και ότι οι σημαίες θα κυματίζουν μεσίστιες.
«Με βαθιά θλίψη και βαθιά οδύνη, λάβαμε την τραγική είδηση του θανάτου του προέδρου της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, Ιμπραήμ Ραΐσι, του υπουργού Εξωτερικών, Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν, και των συνοδών τους, λόγω του ατυχήματος της συντριβής στο βόρειο Ιράν», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Ιράκ Μοχάμεντ Σια’ αλ Σουντανί.
«Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια και τα συλλυπητήριά μας στον Ανώτατο Ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας, Αλί Χαμενεΐ, και στο έθνος του Ιράν, την κυβέρνηση και τον λαό του.
«Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στον αδελφό ιρανικό λαό και στους αξιωματούχους της Ισλαμικής Δημοκρατίας κατά τη διάρκεια αυτής της οδυνηρής τραγωδίας».
Συλλυπητήρια και …εξηγήσεις από την ΕΕ
«Η ΕΕ εκφράζει τα ειλικρινή της συλλυπητήρια για τον θάνατο του (Ιρανού) προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί και του υπουργού Εξωτερικών Αμιραμπντολαχιάν, καθώς και άλλων μελών της αντιπροσωπείας και του πληρώματος σε δυστύχημα με ελικόπτερο».
Η σκέψη μας είναι στις οικογένειες» αναφέρει με ανάρτησή του στο Χ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ για τον θάνατο του Ραϊσί.
The EU expresses its sincere condolences for the death of President Raisi and Foreign Minister Abdollahian, as well as other members of their delegation and crew in a helicopter accident. Our thoughts go to the families.
— Charles Michel (@CharlesMichel) May 20, 2024
H EE, χθες, κατόπιν αιτήματος των Ιρανών ενεργοποίησε τον μηχανισμό χαρτογράφησης «Copernicus», για να συνδράμει στην επιχείρηση διάσωσης.
Ο επίτροπος διαχείρισης κρίσεων Γιάνεζ Λέναρτσιτς, σημείωσε σήμερα, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, ότι «η παροχή του δορυφόρου χαρτογράφησης Copernicus EMS ύστερα από αίτημα για διευκόλυνση της επιχείρησης έρευνας και διάσωσης δεν είναι πράξη πολιτικής στήριξης σε κάποιο καθεστώς ή (πολιτικό) σύστημα. Είναι απλώς έκφραση της πιο βασικής ανθρωπιάς».
Upon Iranian request for assistance we are activating the 🇪🇺’s @CopernicusEMS rapid response 📡 mapping service in view of to the helicopter accident reportedly carrying the President of #Iran and its foreign minister. #EUSolidarity
— Janez Lenarčič (@JanezLenarcic) May 19, 2024
«Θέλω να εκφράσω την αλληλεγγύη μου και την αλληλεγγύη της Ιταλίας προς την κυβέρνηση και τον λαό του Ιράν», σημείωσε η Ιταλίδα πρωθυπουργός, Τζόρτζια Μελόνι για τον θάνατο του Ραϊσί μιλώντας στο ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι «Canale 5».
Κατάρ, Αίγυπτος και Ινδία
«Ειλικρινή συλλυπητήρια στην κυβέρνηση και το λαό της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν για το θάνατο του προέδρου Ραϊσί, του υπουργού Εξωτερικών και των συνοδών αξιωματούχων στο οδυνηρό ατύχημα με το ελικόπτερο, ζητώντας από τον Παντοδύναμο Θεό έλεος και συγχώρεση γι’ αυτούς και για τις οικογένειές τους με υπομονή και παρηγοριά», δήλωσε ο εμίρης του Κατάρ, Ταμίμ μπιν Χαμάντ Αλ Θανί
«Ανήκουμε στον Αλλάχ και σε Αυτόν θα επιστρέψουμε».
Ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ ελ Σίσι θρήνησε τους θανάτους σε ανακοίνωσή του – εκφράζοντας την αλληλεγγύη της χώρας του «στην ηγεσία και τον λαό του Ιράν σε αυτή τη μεγάλη απώλεια».
Ο Ινδός πρωθυπουργός, Ναρέντρα Μόντι, δήλωσε ότι είναι «βαθιά θλιμμένος» από την είδηση του θανάτου του Ιρανού προέδρου Εμπραχίμ Ραΐσι.
Ο Ναρέντρα Μόντι είναι από τους πρώτους παγκόσμιους ηγέτες που μίλησαν για τον θάνατό του, λέγοντας ότι το έργο του για την ενίσχυση των ιρανο-ινδικών σχέσεων δεν θα ξεχαστεί γρήγορα.
«Βαθιά λυπημένος και συγκλονισμένος από τον τραγικό θάνατο του Δρ Seyed Ebrahim Raisi, Προέδρου της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν», ανέφερε σε δήλωσή του.
«Η συμβολή του στην ενίσχυση των διμερών σχέσεων Ινδίας-Ιράν θα μείνει πάντα στη μνήμη μας.
«Τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του και στο λαό του Ιράν. Η Ινδία στέκεται στο πλευρό του Ιράν σε αυτή τη στιγμή της θλίψης».