Η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να ενισχύσει τη θέση της ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας σε μια ταραγμένη περιοχή, ενώ παράλληλα αναθεωρεί τη μεταναστευτική πολιτική της υπό το φως των νέων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή. Η προσοχή της διεθνούς κοινότητας είναι στραμμένη στη Συρία, όπου, μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς αστάθειας, ενώ οι γεωπολιτικές προκλήσεις αυξάνονται.
Η Ελλάδα σε ρόλο σταθεροποιητή
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κρατώντας χαμηλούς τόνους, έχει περιοριστεί μέχρι στιγμής στη φράση: «Η Ελλάδα παραμένει πυλώνας σταθερότητας σε μια περιοχή γεμάτη με γεωπολιτικές προκλήσεις». Ο πρωθυπουργός προτιμά να αναμένει την αποκρυστάλλωση της κατάστασης προτού τοποθετηθεί αναλυτικά, επιδεικνύοντας την προσήλωση της χώρας στη σταθερότητα.
Σήμερα, ο κ. Μητσοτάκης πραγματοποιεί την εξ αναβολής επίσκεψή του στη Βηρυτό, στέλνοντας μήνυμα υπέρ της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή. Η επίσκεψη αυτή, η πρώτη από ηγέτη χώρας-μέλους της Ε.Ε. μετά τις καταιγιστικές εξελίξεις στη Συρία, θεωρείται υψηλού συμβολισμού. Στις συνομιλίες του με τον πρωθυπουργό του Λιβάνου, Νατζίμπ Μικάτι, και τον πρόεδρο της Βουλής, Ναμπίχ Μπέρι, θα επιβεβαιώσει την ετοιμότητα της Ελλάδας να στηρίξει τον Λίβανο στις προσπάθειες εφαρμογής της πρόσφατης εκεχειρίας με το Ισραήλ, ενώ θα εξεταστούν τρόποι ενίσχυσης των κρατικών δομών του Λιβάνου, περιλαμβανομένων των Ενόπλων Δυνάμεων.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με μέλη της ελληνικής κοινότητας στον Λίβανο, προωθώντας την εικόνα της Ελλάδας ως σταθερού εταίρου και φίλου στη Μέση Ανατολή.
Νέες κατευθύνσεις στη μεταναστευτική πολιτική
Με τις εξελίξεις στη Συρία να διαμορφώνουν νέα δεδομένα, η ελληνική κυβέρνηση αναθεωρεί τη μεταναστευτική πολιτική της. Όπως αποφάσισε το ΚΥΣΕΑ, η χώρα παγώνει προσωρινά τις αποφάσεις επί των αιτημάτων ασύλου Σύρων πολιτών, περιμένοντας την οριστικοποίηση της κατάστασης στη Συρία. Παράλληλα, εφόσον η ομαλότητα επανέλθει, σχεδιάζεται η σταδιακή διακοπή χορήγησης ασύλου και η προώθηση επιστροφών Σύρων προσφύγων.
Τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου αποκαλύπτουν ότι οι Σύροι αποτελούν την κύρια πηγή αιτημάτων ασύλου στην Ελλάδα. Από τους 58.505 αιτούντες άσυλο κατά τους πρώτους δέκα μήνες του 2024, οι Σύροι αντιστοιχούν στο 30,6%, ενώ οι θετικές αποφάσεις χορήγησης ασύλου σε Σύρους έφτασαν τις 10.934.
Η κυβέρνηση προετοιμάζεται για την επιστροφή των Σύρων προσφύγων, μόλις οι συνθήκες στη χώρα τους επιτρέψουν κάτι τέτοιο. Το υπουργείο Εξωτερικών υπογραμμίζει τη δέσμευση της Ελλάδας να συμβάλει, μέσω της θέσης της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στην αποκατάσταση της ειρήνης και της ευημερίας στη Συρία. «Η επιστροφή στη δημοκρατική ομαλότητα θα πρέπει να σημάνει το τέλος των προσφυγικών ροών και να ανοίξει τον δρόμο για την ασφαλή επιστροφή των Σύρων προσφύγων στις εστίες τους», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Η Ελλάδα ως ευρωπαϊκός πυλώνας πολιτικής σταθερότητας
Η νέα πολιτική πραγματικότητα στη Μέση Ανατολή και οι επιπτώσεις της στο μεταναστευτικό βρίσκονται ήδη στο τραπέζι των ευρωπαϊκών συζητήσεων. Ο κ. Μητσοτάκης, στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., θα επιδιώξει την υιοθέτηση μιας ενιαίας ευρωπαϊκής πολιτικής για τις επιστροφές προσφύγων και τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών. Η ανάγκη για ταχύτερες διαδικασίες επιστροφής και ένα κοινό νομικό πλαίσιο αναμένεται να τεθούν ψηλά στην ατζέντα, με στόχο την αποτροπή παράτυπων ροών.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η συγκυρία αυτή μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για την Ευρώπη να δείξει μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα στους διακινητές και σε όσους δεν πληρούν τα κριτήρια για άσυλο ότι οι πιθανότητες να επιστρέψουν στις χώρες προέλευσής τους είναι αυξημένες.
Η Ελλάδα ως παράδειγμα σταθερότητας
Η στρατηγική της Ελλάδας να προωθήσει τον ρόλο της ως πυλώνα σταθερότητας στη Μέση Ανατολή και ταυτόχρονα να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα της μεταναστευτικής πολιτικής της, αποσκοπεί στην ανάδειξή της ως περιφερειακού και ευρωπαϊκού ηγέτη. Μέσω της ενίσχυσης των σχέσεών της με χώρες όπως ο Λίβανος και της συμμετοχής της σε κρίσιμες ευρωπαϊκές συζητήσεις, η Ελλάδα τοποθετείται ως βασικός παίκτης στην περιοχή, έτοιμη να ανταποκριθεί στις γεωπολιτικές και μεταναστευτικές προκλήσεις.
