Η Brigitte Macron βρέθηκε στο επίκεντρο έντονης νομικής και πολιτικής αντιπαράθεσης, ύστερα από τη δημοσιοποίηση βίντεο στο οποίο ακούγεται να χρησιμοποιεί προσβλητικούς και σεξιστικούς χαρακτηρισμούς σε βάρος φεμινιστριών διαδηλωτριών, κατά τη διάρκεια θεατρικής παράστασης στο Παρίσι.
Την εβδομάδα που πέρασε, 343 γυναίκες κατέθεσαν μήνυση εις βάρος της πρώτης κυρίας της Γαλλίας για δημόσια εξύβριση. Ο συγκεκριμένος αριθμός επιλέχθηκε συμβολικά, καθώς παραπέμπει στο ιστορικό «Μανιφέστο των 343» του 1971, με το οποίο γυναίκες είχαν δηλώσει δημόσια ότι είχαν προχωρήσει σε άμβλωση, διεκδικώντας τη νομιμοποίησή της.
Το βίντεο, που τραβήχτηκε λίγες ημέρες νωρίτερα, καταγράφει τη Brigitte Macron στα παρασκήνια του θεάτρου Folies Bergère να συνομιλεί με τον ηθοποιό και κωμικό Ary Abittan, ο οποίος στο παρελθόν είχε κατηγορηθεί για βιασμό. Η πρώτη κυρία είχε παρακολουθήσει την παράστασή του μαζί με την κόρη της και φίλους της.
Την προηγούμενη βραδιά, ομάδα φεμινιστριών ακτιβιστριών είχε διακόψει την παράσταση, φωνάζοντας συνθήματα όπως «Abittan, βιαστή!», καταγγέλλοντας αυτό που χαρακτήρισαν «κουλτούρα ατιμωρησίας» γύρω από τη σεξουαλική βία στη Γαλλία. Στο επίμαχο απόσπασμα, η Brigitte Macron ρωτά τον Abittan πώς νιώθει μετά το περιστατικό και, όταν εκείνος απαντά ότι φοβάται, αναφέρεται στις διαδηλώτριες με τη φράση «sales connes» και σχολιάζει ότι, αν εμφανιστούν ξανά, «θα τις πετάξουμε έξω».
Η Juliette Chapelle, δικηγόρος των φεμινιστικών οργανώσεων που υπέβαλαν τη μήνυση, δήλωσε στο France Inter ότι τα λόγια της πρώτης κυρίας έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα λόγω της θέσης της. Όπως τόνισε, παρότι η Brigitte Macron προβάλλεται δημόσια ως υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών, «υπάρχει χάσμα ανάμεσα στην εικόνα αυτή και στις πραγματικές της πεποιθήσεις».
Υπενθυμίζεται ότι η δικαστική έρευνα σε βάρος του Ary Abittan για την κατηγορία του βιασμού, η οποία είχε ξεκινήσει το 2021, ολοκληρώθηκε το 2024 χωρίς παραπομπή σε δίκη λόγω ανεπαρκών στοιχείων, απόφαση που επικυρώθηκε και σε δεύτερο βαθμό τον Ιανουάριο του 2025.
Η απάντηση της Brigitte Macron
Αντιδρώντας στον σάλο που προκλήθηκε, η Brigitte Macron δήλωσε στο γαλλικό μέσο Brut ότι «λυπάται αν τα λόγια της πλήγωσαν γυναίκες που έχουν υπάρξει θύματα», διευκρινίζοντας ωστόσο πως οι φράσεις που ακούγονται στο βίντεο ειπώθηκαν σε ιδιωτικό πλαίσιο. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι δεν αισθάνεται την ανάγκη να ανακαλέσει, τονίζοντας πως, παρότι είναι σύζυγος του προέδρου της Δημοκρατίας, παραμένει прежде απ’ όλα ο εαυτός της και, σε προσωπικές στιγμές, μπορεί να εκφράζεται με τρόπο που δεν είναι πάντα απολύτως ευπρεπής.
Ανάμεσα στις οργανώσεις που κατέθεσαν τη μήνυση βρίσκεται και η συλλογικότητα Les Tricoteuses Hystériques, η οποία δημιουργήθηκε το 2024, με αφορμή τη μεγαλύτερη δίκη για βιασμούς που έχει διεξαχθεί στη Γαλλία. Στη συγκεκριμένη υπόθεση, δεκάδες άνδρες καταδικάστηκαν για τη σεξουαλική κακοποίηση της Gisèle Pelicot, την οποία ο σύζυγός της νάρκωνε και στη συνέχεια καλούσε αγνώστους να τη βιάζουν όσο εκείνη κοιμόταν. Το όνομα της ομάδας αποτελεί ειρωνική απάντηση σε υπερασπιστικούς χαρακτηρισμούς, που αποκαλούσαν τις γυναίκες διαδηλώτριες «υστερικές», παραπέμποντας στις γυναίκες της Γαλλικής Επανάστασης που παρακολουθούσαν τις εκτελέσεις πλέκοντας μπροστά στη γκιλοτίνα.
Το τελευταίο διάστημα, αρκετές προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού εξέφρασαν δημόσια τη συμπαράστασή τους στις γυναίκες που προσβλήθηκαν, υιοθετώντας σκωπτικά τον χαρακτηρισμό και χρησιμοποιώντας το hashtag #salesconnes. Μεταξύ αυτών και η ηθοποιός και σκηνοθέτρια Judith Godrèche, μία από τις πιο ηχηρές φωνές του γαλλικού κινήματος #MeToo, η οποία έχει καταγγείλει δύο σκηνοθέτες για σεξουαλική κακοποίηση όταν ήταν ανήλικη. Σε ανάρτησή της έγραψε χαρακτηριστικά: «Κι εγώ είμαι μια “salle conne” και στέκομαι στο πλευρό όλων των υπολοίπων».
