Να διατηρηθεί σε ράγες ο ελληνοτουρκικός διάλογος και να εμβαθύνουν οι δύο χώρες τη συνεργασία σε τομείς που «καίνε» και τις δύο πλευρές, όπως το μεταναστευτικό, θα επιδιώξουν Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν.
Η συνάντησή τους θα γίνει την Τρίτη (18.40 ώρα Ελλάδος) στη Νέα Υόρκη.
Η ατζέντα θα είναι σφιχτή, όπως τη χαρακτήρισε κυβερνητικό στέλεχος, αφού οι δύο ηγέτες θα συναντηθούν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στο κτίριο του Οργανισμού, με περιορισμένο χρόνο στη διάθεσή τους.
Κατ’ αρχάς, θα ορίσουν τα επόμενα βήματα του διαλόγου για τα ΜΟΕ, τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα, τα οποία θα έχουν ολοκληρωθεί μέσα στο 2024, και την ημερομηνία για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, το αργότερο στις πρώτες ημέρες της επόμενης χρονιάς στην Άγκυρα.
«Θετική κατάκτηση η παρούσα κατάσταση»
«Σε μια πολύ ταραγμένη περίοδο και με μια Μέση Ανατολή που παράγει περισσότερες κρίσεις, το γεγονός ότι μπορούμε να μιλάμε, να προχωράμε τη θετική ατζέντα και να μην οδηγούμαστε σε κλιμάκωση στο πεδίο, όλα αυτά είναι θετική κατάκτηση», σχολίασε ανώτατη κυβερνητική πηγή ενόψει του ραντεβού, εστιάζοντας στην πρόοδο που έχει καταγραφεί τους τελευταίους 14 μήνες.
Ψηλά στην ατζέντα το μεταναστευτικό, περιμένουν νέα κύματα
Το μεταναστευτικό θα βρεθεί ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, καθώς οι τελευταίες εξελίξεις έχουν αυξήσει την πίεση για όλες τις πλευρές. Παρότι στην κυβέρνηση δηλώνουν ικανοποιημένοι από τη συνεργασία με την Τουρκία, υπογραμμίζουν: «Όσο οι διακινητές προσαρμόζουν τις μεθόδους τους τόσο εμείς θα πρέπει να βρισκόμαστε σε εγρήγορση και να αυξάνουμε τα επίπεδα συνεργασίας με την Τουρκία».
Οι ίδιες πηγές εξηγούσαν ότι η «αναβάθμιση» των μέσων που χρησιμοποιούν οι διακινητές, με ταχύπλοα σκάφη, κάνει πιο επιτακτική την ανάγκη να μπαίνει «φρένο» σε αυτούς πριν ξεκινήσουν από τα τουρκικά παράλια. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι τους επόμενους μήνες, με τις συνεχιζόμενες κρίσεις σε Ασία και Αφρική, το πρόβλημα θα γίνει μεγαλύτερο για την Ε.Ε. και θα χρειαστεί συντονισμός με όλους τους εταίρους αλλά και στο εσωτερικό της Ένωσης, προκειμένου να αντιμετωπιστεί όσο είναι δυνατόν μια νέα κρίση.
Ερώτημα τι θα γίνει με τη συζήτηση για τις θαλάσσιες ζώνες
Είναι έτοιμες οι δύο χώρες να μπουν και στα πιο δύσκολα ζητήματα του ελληνοτουρκικού διαλόγου, δηλαδή τη διευθέτηση των θαλασσίων ζωνών; «Θα αξιολογήσουμε τα γεγονότα μετά τη συνάντηση και θα δούμε το βάθος των θεμάτων στα οποία μπορούμε να μπούμε», επισημαίνει ανώτατη κυβερνητική πηγή, αφού πρόκειται για μια απόφαση που θα πάρουν οι δύο ηγέτες κρίνοντας τα περιθώρια που υπάρχουν σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο. Οι αναλυτές εκτιμούν πως είναι δύσκολη μια τέτοια απόφαση, ειδικά από τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο και ουδείς μπορεί να προβλέψει το αποτέλεσμα. «Οι διμερείς σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία δεν εξαρτώνται από τις αμερικανικές εκλογές» σημειώνει, ωστόσο, ανώτατος κυβερνητικός παράγοντας, θέλοντας να αποσυνδέσει τα δύο θέματα.
Ο Κ. Μητσοτάκης θα θέσει στον Ερντογάν το Κυπριακό
Δεδομένο είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης θα θέσει στον Τούρκο Πρόεδρο το Κυπριακό, ειδικά από τη στιγμή που το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένονται εξελίξεις. Στη Νέα Υόρκη υπάρχει η εικόνα ότι, παρά τη σκληρή στάση που τηρεί η Τουρκία τα τελευταία δύο χρόνια, η πίεση που ασκεί ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ προς όλες τις πλευρές θα οδηγήσει τους Τουρκοκύπριους να καθίσουν στο τραπέζι του διαλόγου. «Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος για την επανεκκίνηση των συνομιλιών», αναφέρει κυβερνητικός παράγοντας αξιολογώντας τα μηνύματα που φθάνουν στην Αθήνα.
Την Πέμπτη ο κ. Μητσοτάκης θα έχει συνάντηση με τον Αντόνιο Γκουτέρες, με τον οποίο θα συζητήσουν τις πρωτοβουλίες των Ηνωμένων Εθνών για την επανέναρξη των συζητήσεων. Από την πλευρά της, η Αθήνα τονίζει προς όλες τις πλευρές ότι η όποια λύση θα πρέπει να βασίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.