Ένα σοβαρό περιστατικό τροφικής δηλητηρίασης συνέβη πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη, όταν ένας 22χρονος νεαρός που κατανάλωσε σούσι μολύνθηκε από το παράσιτο Anisakis. Σύμφωνα με πληροφορίες από το νοσοκομείο, το περιστατικό συνέβη πριν από κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά επανήλθε στο προσκήνιο πρόσφατα.
Ο νεαρός μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο μετά την κατανάλωση ωμού ψαριού και υπεβλήθη σε χειρουργική επέμβαση. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται εκτός κινδύνου και αναρρώνει. Πρόκειται για την πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση ανισακίδωσης στην Ελλάδα, η οποία αφορούσε έναν ασθενή που είχε εκτεθεί επανειλημμένα στο παράσιτο, καταναλώνοντας σπιτικό ωμό ψάρι.
Τι είναι η Ανισακίαση
Η ανισακίαση είναι μια παρασιτική λοίμωξη που προσβάλλει το ανθρώπινο πεπτικό σύστημα και προκαλείται από την κατανάλωση ωμών ή ανεπαρκώς μαγειρεμένων θαλασσινών που περιέχουν τις προνύμφες του νηματώδους Anisakis simplex.
Συμπτώματα της ανισακίασης
Λίγες ώρες μετά την κατανάλωση, οι προνύμφες του παρασίτου προσπαθούν να τρυπήσουν το τοίχωμα του εντέρου. Επειδή δεν μπορούν να το διαπεράσουν, παγιδεύονται και πεθαίνουν εκεί, προκαλώντας έντονη ανοσολογική αντίδραση. Αυτή η αντίδραση μπορεί να προκαλέσει δυνατούς πόνους στην κοιλιά, ναυτία, εμετό, διάρροια, κοιλιακή διάταση, ήπιο πυρετό και εμφάνιση αίματος ή βλέννας στα κόπρανα. Κάποιες φορές, οι προνύμφες μπορεί να αποβληθούν μέσω του εμετού, αλλά αν περάσουν στο λεπτό ή στο παχύ έντερο, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή φλεγμονή που μιμείται τη νόσο του Crohn.
Περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο
Η ανισακίαση είναι πιο συχνή σε περιοχές όπου καταναλώνονται ωμά ή ελαφρώς μαριναρισμένα ψάρια, όπως:
- Σκανδιναβία (συκώτια μπακαλιάρου)
- Ιαπωνία (σασίμι)
- Ολλανδία (ζυμωμένη ρέγγα)
- Ισπανία (μαριναρισμένες αντζούγιες)
- Νότια Αμερική (σεβίτσε)
Στην Ιαπωνία καταγράφονται πάνω από 1.000 περιστατικά ετησίως, ενώ στις ΗΠΑ δεν υπάρχει ακριβής καταγραφή καθώς η νόσος συχνά δεν αναφέρεται ή μπερδεύεται με άλλες παθήσεις.
Διάγνωση και θεραπεία
Η διάγνωση της ανισακίασης γίνεται συνήθως με γαστροσκόπηση, όπου οι προνύμφες μπορούν να εντοπιστούν και να αφαιρεθούν. Η διάγνωση μπορεί επίσης να γίνει με βιοψία ή χειρουργική επέμβαση. Τα κύρια σημεία που βοηθούν στη διάγνωση περιλαμβάνουν την πρόσφατη κατανάλωση ωμού ή ανεπαρκώς μαγειρεμένου ψαριού ή καλαμαριού, καθώς και τον ξαφνικό δυνατό πόνο στην άνω κοιλία ή στη δεξιά κάτω πλευρά.
Πρόληψη
Η καλύτερη πρόληψη είναι η αποφυγή κατανάλωσης ωμού ή μη καλά μαγειρεμένου ψαριού ή καλαμαριού. Το παράσιτο καταστρέφεται με:
- Μαγείρεμα σε θερμοκρασία πάνω από 60°C
- Κατάψυξη στους −35°C για 15 ώρες ή στους −20°C για 7 ημέρες
Η μαρινάρισμα ή το αλάτισμα δεν σκοτώνουν πάντα τις προνύμφες του παρασίτου. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, πολλά περιστατικά σχετίζονται με μαριναρισμένες αντζούγιες. Ορισμένες χώρες απαιτούν υποχρεωτική κατάψυξη των ψαριών που προορίζονται για ωμή κατανάλωση, κάτι που έχει μειώσει τα κρούσματα, όπως στην Ολλανδία.
Η ανισακίαση δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά η κατανάλωση ωμών ή ανεπαρκώς μαγειρεμένων θαλασσινών συνεχίζει να είναι ο βασικός κίνδυνος.
