Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν συναντώνται σήμερα στην αεροπορική βάση του Έλμεντορφ στο Άνκορατζ, στην Αλάσκα. Σε μια κατ’ ιδίαν συνάντηση, ήδη ιστορική, προγραμματισμένη να αρχίσει γύρω στις 11:00 τοπική ώρα (22:00 ώρα Ελλάδος).
Θα αποφασιστεί η έκβαση της πλέον πολύνεκρης σύρραξης στο ευρωπαϊκό έδαφος μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ευρώπη, 7.500 χιλιόμετρα από το Κίεβο; Η σύνοδος κορυφής προφανώς δεν είναι μια ειρηνευτική διάσκεψη. Και το βασικό ζήτημα για τον Ουκρανό πρόεδρο και τους Ευρωπαίους είναι να μην γίνει το Άνκορατζ ένα είδος Γιάλτας, η ιστορική σύνοδος κατά την οποία οι μεγάλες δυνάμεις οριοθέτησαν εδάφη και ζώνες επιρροής, όπως αυτή του Φεβρουαρίου 1945 μεταξύ των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Σοβιετικής Ένωσης.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει δηλώσει τα δύο πιθανά σενάρια τα οποία είναι: Αν η συνάντηση πάει καλά, θα ακολουθήσει, «σχεδόν αμέσως», τριμερής σύνοδος του ιδίου, του Πούτιν και τον Ουκρανού ομολόγου τους Βολοντίμιρ Ζελένσκι, για να τερματιστεί ο πόλεμος που ξέσπασε τον Φεβρουάριο του 2022, με την εισβολή του ρωσικού στρατού.
Όμως, αν η πρώτη συνάντηση που θα έχει από το 2019 πρόσωπο με πρόσωπο με τον επικεφαλής του Κρεμλίνου πάει άσχημα, ο μεγιστάνας διαμηνύει πως δεν θα υπάρξει «δεύτερη».
Οι επιδιώξεις του Τραμπ
Για τον Τραμπ, το δέλεαρ της σύναψης μιας συμφωνίας είναι ισχυρό. Έχει εμπλακεί σε μια ανοιχτή εκστρατεία για να λάβει το Νόμπελ Ειρήνης φέτος, επισημαίνοντας αυτά που παρουσιάζει ως διπλωματικές νίκες του, και έχει ανησυχήσει τους συμμάχους των ΗΠΑ με την προσμονή του για μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία.
Κατά τα φαίνομενα, όπως εκτιμάται, ο Τραμπ εμφανίζεται διχασμένος: Από τη μία πλευρά, ο πειρασμός να κάνει εντυπωσιακές ανακοινώσεις, αόριστες αν χρειαστεί, που θα του επιτρέψουν να παρουσιαστεί ως «ειρηνοποιός» και από την άλλη υπάρχει η επιθυμία να μη θεωρηθεί ως το «σκυλάκι» του Πούτιν -το ψευδώνυμο που του δόθηκε από αντιπάλους του μετά τη σύνοδο κορυφής στο Ελσίνκι το 2018. Τότε, η στάση Τραμπ ανησύχησε συμμάχους, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων και εντός των ΗΠΑ όταν ο Αμερικανός πρόεδρος πήρε το μέρος του Ρώσου ηγέτη και όχι των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών για ρωσική ανάμιξη στις προεδρικές αμερικανικές εκλογές του 2016.
Αν και ο Πούτιν αποδέχθηκε να συναντήσει κατ’ ιδίαν τον Τραμπ, η Μόσχα τις τελευταίες μέρες τηρεί σιγή ιχθύος. Χθες, ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσακόφ δήλωσε πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Ντόναλντ Τραμπ θα συζητήσουν για το «τεράστιο ανεκμετάλλευτο δυναμικό» των οικονομικών σχέσεων Ρωσίας-ΗΠΑ, όπως και για τις προοπτικές για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία κατά τη συνάντησή τους στην Αλάσκα.
Τι περιμένει το Κρεμλίνο
Για τον Πούτιν, η σύνοδος κορυφής στην Αλάσκα δεν αποτελεί μόνο μια ευκαιρία να σπάσει η διεθνής απομόνωση της Ρωσίας, αλλά και μια δοκιμασία για την ευελιξία της αμερικανικής θέσης. «Το Κρεμλίνο είναι πιθανό να προσπαθήσει να διερευνήσει τα όρια της επίθεσης γοητείας του Τραμπ στο έπακρο – πολιτικά, διπλωματικά και συμβολικά», τονίζουν Αμερικανοί διπλωμάτες.
Το Κρεμλίνο έχει από καιρό εκπονήσει ένα λεπτομερές, ευέλικτα προσαρμόσιμο Μεγάλο Σχέδιο , οι λεπτομέρειες του οποίου είναι γνωστές μόνο σε έναν πολύ στενό κύκλο. Οι βασικές αρχές των αιτημάτων του Πούτιν δεν έχουν πάντως, αλλάξει: καμία ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, στρατιωτική αποδυνάμωση και πολιτική αναδιάρθρωση στο Κίεβο, την οποία το Κρεμλίνο συνεχίζει να αποκαλεί «αποναζιστικοποίηση».
Οι εδαφικές παραχωρήσεις -όπως η ρωσική αποχώρηση από τις περιοχές του Χάρκοβο, του Σούμι ή του Ντνίπρο σε αντάλλαγμα για τα μη κατεχόμενα τμήματα των περιοχών Ντόνετσκ και Λουγκάνσκ- είναι πρωτίστως διαπραγματευτικά χαρτιά για να επιβληθεί η γεωπολιτική «εξουδετέρωση» της Ουκρανίας.
Η θέση της Ουκρανίας
Η στρατιωτική θέση της Ουκρανίας γίνεται ολοένα και πιο επισφαλής , οι Ρώσοι προελαύνουν και το Κίεβο υποφέρει από έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού και εξοπλισμού. «Σε κάθε πόλεμο φθοράς, το μικρότερο κράτος -όπως η Ουκρανία- βρίσκεται σε μειονεκτική θέση με την πάροδο του χρόνου, ακόμη και αν υποστηρίζεται από μεγαλύτερα κράτη.
Οι ηγέτες της Ουκρανίας μπορεί να μην είναι πρόθυμοι να κάνουν παραχωρήσεις, αλλά η διαπραγματευτική τους θέση συνεχίζει να αποδυναμώνεται», τονίζουν Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Την Πέμπτη, πάντως, στον άμεσο απόηχο της τηλεδιάσκεψης με τον Τραμπ οι κυβερνήσεις της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας εξέδωσαν, ως πρωταγωνιστές της λεγόμενης “Συμμαχίας των Προθύμων” κοινή ανακοίνωση στην οποία θέτουν ως “κόκκινες γραμμές” τον μη περιορισμό των στρατιωτικών ικανοτήτων της Ουκρανίας και την μη αναγνώριση ρωσικού βέτο στις φιλοδοξίες της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε.
Οικονομική συνεργασία
Το Κρεμλίνο έχει ήδη επιβεβαιώσει ότι, εκτός από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα συζητήσουν τη «διμερή οικονομική συνεργασία» και ζητήματα παγκόσμιας ασφάλειας. Σύμφωνα με τον Γιούρι Ουσάκοφ, η Μόσχα βλέπει «τεράστιο, ανεκμετάλλευτο δυναμικό για εμπορική και οικονομική συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είναι έτοιμος να προσφέρει στον Πούτιν πρόσβαση στους φυσικούς πόρους της Αλάσκας με αντάλλαγμα τον τερματισμό του πολέμου κατά της Ουκρανίας, ανέφερε η Telegraph. Σύμφωνα με πληροφορίες, είναι έτοιμος να παρουσιάσει στον Πούτιν μια πρόταση που περιλαμβάνει αρκετές οικονομικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία με αντάλλαγμα την ειρήνη.
Μεταξύ των κινήτρων θα είναι η πρόσβαση στους φυσικούς πόρους της Αλάσκας, καθώς και στα ουκρανικά ορυκτά σπάνιων γαιών, καθώς και η άρση ορισμένων κυρώσεων στη ρωσική αεροναυπηγική βιομηχανία.
