Η σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα συχνά χαρακτηρίζεται από μία ιδιαίτερη τάση: την ανάγκη να βρούμε αφορμή να κριτικάρουμε ό,τι κάνει η εκάστοτε κυβέρνηση. Πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτής της τάσης είναι το ζήτημα του 112. Ένα εργαλείο το οποίο έχει αναγνωριστεί σε όλη την Ευρώπη ως σωτήριο για την ασφάλεια των πολιτών, το οποίο λειτουργεί με επιτυχία στην Ελλάδα και χρησιμοποιείται κάθε φορά που υπάρχει ανάγκη προειδοποίησης, γίνεται ξαφνικά αντικείμενο κριτικής. Το ειρωνικό της υπόθεσης είναι πως σε χώρες όπως η Ισπανία, οι πολίτες είναι έτοιμοι να «λιντσάρουν» τον πρωθυπουργό τους επειδή το σύστημα έκτακτης ειδοποίησης δεν λειτουργεί, ενώ εδώ εμείς διαμαρτυρόμαστε επειδή… λειτουργεί!
Όταν το 112 είναι Εκτός Λειτουργίας: Η Κατάσταση στην Ισπανία
Πρόσφατα στην Ισπανία, σε καταστροφικές περιπτώσεις όπως πυρκαγιές και πλημμύρες, το σύστημα 112 αποδείχθηκε ανεπαρκές. Πολίτες αφέθηκαν χωρίς ενημέρωση για τους κινδύνους που έρχονταν, αδυνατώντας να προστατεύσουν τη ζωή τους και την περιουσία τους. Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεζ, αντιμετώπισε έντονη οργή και κριτική επειδή το 112 δεν ανταποκρίθηκε στις ανάγκες της χώρας και των πολιτών της. Οι άνθρωποι, βλέποντας το σύστημα που έπρεπε να τους προειδοποιεί να αποτυγχάνει, ένιωσαν προδομένοι από την έλλειψη προετοιμασίας και αποτελεσματικότητας του κράτους τους.
Σε μια χώρα που έχει τα δικά της προβλήματα φυσικών καταστροφών, η έλλειψη έγκαιρης ενημέρωσης μπορεί να αποδειχθεί μοιραία. Γι’ αυτό, οι πολίτες διαμαρτύρονται με όλο τους το δίκιο. Ζητούν ένα κράτος που τους προστατεύει και ένα σύστημα 112 που τους ενημερώνει όταν κινδυνεύουν. Όμως, εδώ στην Ελλάδα, όπου το σύστημα 112 λειτουργεί άψογα και εκπληρώνει τον σκοπό του, έχουμε φτάσει να το θεωρούμε ενοχλητικό και υπερβολικό!
Ελλάδα: Όταν το 112 Λειτουργεί και… Ενοχλεί
Η ελληνική κυβέρνηση, γνωρίζοντας πόσο συχνά πλήττεται η χώρα μας από πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμούς και άλλες φυσικές καταστροφές, φρόντισε να διασφαλίσει τη λειτουργία του 112 με απόλυτη συνέπεια. Κάθε φορά που προκύπτει ένας επικείμενος κίνδυνος, οι πολίτες λαμβάνουν ειδοποιήσεις στο κινητό τους, τους παρέχονται σαφείς οδηγίες και καθοδήγηση για το πώς να προστατευθούν. Η υπηρεσία έχει αποδειχθεί σωτήρια, με πολυάριθμες περιπτώσεις ανθρώπων που απέφυγαν τον κίνδυνο χάρη στις ειδοποιήσεις του 112.
Κι όμως, αντί να εκτιμήσουμε τη σημασία του 112 και την ασφάλεια που μας παρέχει, κάποιοι φτάνουν στο σημείο να το επικρίνουν. Το παράδοξο είναι εμφανές: οι ίδιοι που πιθανότατα θα κατηγορούσαν την κυβέρνηση για ανευθυνότητα αν το σύστημα δεν λειτουργούσε, τώρα διαμαρτύρονται για τη… λειτουργία του. Πολλοί παραπονιούνται ότι οι ειδοποιήσεις είναι «υπερβολικές», ότι δημιουργούν «άγχος» ή ότι τους «ενοχλούν». Σαφώς, το 112 δεν είναι σχεδιασμένο για να παρέχει άνεση ή για να αποφεύγει να διαταράξει την καθημερινότητά μας. Είναι ένα εργαλείο προστασίας, και για να επιτελεί τον σκοπό του, πρέπει να είναι λειτουργικό και να χρησιμοποιείται κάθε φορά που υπάρχει απειλή.
Η Πολιτική Ευθύνη και η Παράλογη Κριτική
Η πολιτική ευθύνη στην Ελλάδα φαίνεται να φτάνει σε σημείο παραλογισμού. Η ελληνική κυβέρνηση επενδύει σε ένα σύστημα προστασίας για τους πολίτες της, φροντίζει να είναι συνεχώς σε λειτουργία, και όμως κατηγορείται γι’ αυτό. Μήπως έχουμε φτάσει σε σημείο όπου οι πολίτες δεν είναι έτοιμοι να δουν και να εκτιμήσουν τις θετικές ενέργειες ενός κράτους που προσπαθεί να εξασφαλίσει την ασφάλειά τους;
Είναι βέβαιο ότι αν το 112 δεν λειτουργούσε ή αν καθυστερούσε να ενημερώσει για κάποιον κίνδυνο, η ίδια κυβέρνηση θα δεχόταν σφοδρή κριτική για αμέλεια, ανευθυνότητα και έλλειψη προετοιμασίας. Αντίθετα, με τη συνεχή λειτουργία του 112, εξασφαλίζεται άμεση ενημέρωση σε όλη τη χώρα, ανεξαρτήτως του πόσο απομακρυσμένη είναι μια περιοχή ή πόσο ξαφνική είναι η απειλή.
112: Ένα Σύστημα που Σώζει Ζωές και Εμείς το Θεωρούμε Δεδομένο
Η αλήθεια είναι πως, στην Ελλάδα, το 112 έχει συμβάλλει στην πρόληψη τραγικών καταστάσεων, σώζοντας ζωές και περιουσίες. Από την πλευρά της κυβέρνησης, αυτή η λειτουργία απαιτεί συντονισμό, δαπάνες και συστηματική συντήρηση. Παρόλα αυτά, αντιμετωπίζουμε το 112 σαν κάτι που απλώς «πρέπει» να υπάρχει χωρίς να αναγνωρίζουμε την αξία του μέχρι τη στιγμή που πραγματικά το χρειαζόμαστε.
Αν κοιτάξουμε άλλες χώρες, θα δούμε πως οι πολίτες θα ήθελαν ένα τόσο αξιόπιστο και άμεσο σύστημα ειδοποίησης. Στην Ισπανία, για παράδειγμα, όπου το σύστημα αποδείχθηκε αδύναμο και ανεπαρκές, οι πολίτες ζητούν τώρα εξηγήσεις από την κυβέρνησή τους. Απαιτούν ένα αξιόπιστο σύστημα 112 για να αποφύγουν ξανά τις καταστροφικές συνέπειες της έλλειψης άμεσης ενημέρωσης.
Η Αναγκαιότητα της Εκτίμησης της Προστασίας που Παρέχει το Κράτος
Η επιτυχία του 112 στην Ελλάδα είναι δείγμα μιας πολιτείας που λειτουργεί προς όφελος των πολιτών. Και είναι ακριβώς αυτή η λειτουργία που κάνει κάποιους να αναρωτιούνται αν οι Έλληνες αντιδρούν καμιά φορά από συνήθεια και όχι από πραγματική αιτία. Αντί να αναγνωρίσουμε ότι το κράτος ανταποκρίνεται και προσφέρει ένα ισχυρό σύστημα ειδοποίησης που σώζει ζωές, επικεντρωνόμαστε στο να διαμαρτυρόμαστε γιατί μας διακόπτει από τη ρουτίνα μας.
Η ελληνική κυβέρνηση εξασφαλίζει ότι το 112 λειτουργεί αποτελεσματικά, προσφέροντας άμεσες ειδοποιήσεις, που, στην πραγματικότητα, μας κρατούν ασφαλείς. Και αυτή η ασφάλεια δεν θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένη, ούτε και να γίνεται αντικείμενο παράλογης κριτικής. Σε αντίθεση με τους Ισπανούς πολίτες, που εύχονται να είχαν μια τέτοια προστασία, εμείς την έχουμε και την επικρίνουμε.
Ίσως Χρειάζεται να Δούμε τα Πράγματα από μια Άλλη Οπτική
Ίσως ήρθε η ώρα να επανεξετάσουμε τη στάση μας και να αναγνωρίσουμε τα θετικά που μας προσφέρει η λειτουργία του 112. Αν δεν λειτουργούσε και αν οι πολίτες της Ελλάδας παρέμεναν απροειδοποίητοι για έναν επικείμενο κίνδυνο, η οργή και η κριτική θα ήταν δικαιολογημένες. Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι έχουμε στη διάθεσή μας ένα σύστημα που δουλεύει, που μας ενημερώνει και μας προστατεύει.
Και αυτή η αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης θα έπρεπε να εκτιμηθεί αντί να προκαλεί αδικαιολόγητες αντιδράσεις. Ας αναλογιστούμε πόσο σημαντικό είναι να έχουμε το 112 σε λειτουργία και ας αφήσουμε στην άκρη τις παράλογες αντιρρήσεις, γιατί ίσως μια μέρα θα ευχαριστήσουμε το κράτος που επέλεξε να λειτουργήσει αυτό το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης.