Η επίσκεψη του Γερμανού Προέδρου Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ στη χώρα μας αποκτά βαρύ ιστορικό και συμβολικό νόημα. Ως πρώτος Γερμανός Πρόεδρος που θα μεταβεί στην Κρήτη και θα επισκεφθεί το υπό κατασκευή Μουσείο Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη, η παρουσία του δημιουργεί έναν διάλογο μνήμης και ευθύνης για το παρελθόν.
Ο Πρόεδρος Σταϊνμάιερ, ο οποίος φτάνει σήμερα στην Αθήνα, θα συναντηθεί αύριο με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Η επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη ξεκινάει από το Μουσείο Ολοκαυτώματος, έναν χώρο που χρηματοδοτείται εν μέρει από τη γερμανική κυβέρνηση, και σκοπό έχει να τιμήσει τους σχεδόν 60.000 Εβραίους της πόλης που εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι εικόνες φρίκης του παρελθόντος διατηρούνται ζωντανές ως υπενθύμιση της ανάγκης για διαρκή σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή και ελευθερία.
Στην Κρήτη, οι μνήμες βαραίνουν ακόμη περισσότερο, καθώς ο κ. Σταϊνμάιερ θα επισκεφθεί τη μαρτυρική Κάνδανο και το Κοντομαρί, δύο χωριά που πλήρωσαν με ζωές και θυσίες την αντίσταση στον ναζιστικό ζυγό. Ο Γερμανός Πρόεδρος γίνεται ο πρώτος στη δεύτερη θητεία του που επισκέπτεται αυτά τα χωριά, σηματοδοτώντας έναν νέο κύκλο αναγνώρισης και σεβασμού στη μνήμη των θυμάτων του πολέμου.
Η «συγγνώμη» και το ζήτημα των επανορθώσεων
Η επίσκεψη του Σταϊνμάιερ δεν είναι η πρώτη που σχετίζεται με τη μνήμη και την αναγνώριση των ναζιστικών εγκλημάτων. Ο προκάτοχός του, Γιόαχιμ Γκάουκ, είχε επισκεφθεί το 2014 το μαρτυρικό χωριό Λιγκιάδες στα Ιωάννινα, ζητώντας «συγγνώμη» εκ μέρους της Γερμανίας για τις φρικαλεότητες της Κατοχής. Ωστόσο, το ζήτημα των πολεμικών αποζημιώσεων παραμένει σημείο τριβής μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας. Παρά τις συνεχιζόμενες ελληνικές αξιώσεις, η Γερμανία θεωρεί ότι το θέμα έκλεισε νομικά με τη Συνθήκη 2+4 του 1990, που ακολούθησε την επανένωσή της.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, έχει τονίσει ότι το ζήτημα είναι μεν νομικό, αλλά κυρίως πολιτικό, σημειώνοντας την ανάγκη για διάλογο και καλή διάθεση προκειμένου να υπάρξει μια δίκαιη επίλυση.
Η επίσκεψη αυτή αποτελεί μια σημαντική υπενθύμιση των πληγών του παρελθόντος, ενώ παράλληλα δείχνει τη διάθεση για διατήρηση του ιστορικού διαλόγου και της συμφιλίωσης, μέσα από πράξεις σεβασμού και συλλογικής μνήμης.
