Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας κατέθεσε την Παρασκευή μήνυση κατά της Euroclear, της βελγικής χρηματοπιστωτικής εταιρείας που διαχειρίζεται τα περισσότερα από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, τα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί να χρησιμοποιήσει για τη χρηματοδότηση βοήθειας προς την Ουκρανία.
Η μήνυση κατατέθηκε μόλις λίγες ημέρες πριν από την Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να πιέσουν το Βέλγιο να απελευθερώσει δισεκατομμύρια ευρώ σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την ενίσχυση ενός μεγάλου πακέτου δανείων προς το Κίεβο.
Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι καταθέτει την αγωγή κατά της Euroclear λόγω των παράνομων ενεργειών της, οι οποίες προκαλούν ζημίες στην Τράπεζα της Ρωσίας. Επιπλέον, αναφέρθηκε ότι η Μόσχα ανησυχεί για τις επίσημες διαδικασίες που εξετάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων χωρίς τη συναίνεση της Ρωσίας.
«Λόγω των παράνομων ενεργειών του καταθέτη Euroclear, οι οποίες προκαλούν ζημίες στην Τράπεζα της Ρωσίας, και υπό το φως των μηχανισμών που εξετάζονται επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων της Τράπεζας της Ρωσίας χωρίς τη συναίνεσή της, η Τράπεζα καταθέτει αγωγή στο Διαιτητικό Δικαστήριο της Μόσχας για την αποκατάσταση των ζημιών», ανέφερε η ανακοίνωση της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας.
Ο Επίτροπος Οικονομίας, Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε την Παρασκευή στους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες: «Μπορούμε να περιμένουμε ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να καταθέτει νομικές αγωγές για να εμποδίσει την ΕΕ να εφαρμόσει το διεθνές δίκαιο και να επιδιώξει την νομική υποχρέωση για τη Ρωσία να αποζημιώσει την Ουκρανία για τις ζημιές που προκάλεσε».
«Η πρότασή μας είναι νομικά στιβαρή και πλήρως συμβατή με το δίκαιο της ΕΕ και το δημόσιο διεθνές δίκαιο», πρόσθεσε ο Ντομπρόβσκις.
ΕΕ: Αβάσιμη η ρωσική αγωγή
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε ως αβάσιμη την αγωγή που άσκησε η Ρωσική Κεντρική Τράπεζα κατά του Euroclear. Σε μια σύντομη ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε το πρωί της Παρασκευής, η Ρωσική Κεντρική Τράπεζα εξήγγειλε την έναρξη νομικών διαδικασιών για την “αποκατάσταση ζημιών” και κατηγόρησε το Euroclear ότι εμπόδισε την αποδέσμευση των περιουσιακών στοιχείων, τα οποία υπόκεινται στο δίκαιο της ΕΕ.
Η αγωγή υποβλήθηκε στο Διαιτητικό Δικαστήριο της Μόσχας.
Η εξέλιξη αυτή σημειώνεται ενώ η ΕΕ εξακολουθεί να επεξεργάζεται σχέδιο για τη διοχέτευση των κρατικών περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας σε ένα δάνειο προς την Ουκρανία, με το Euroclear στο επίκεντρο. Οι ηγέτες της ΕΕ πρόκειται να λάβουν την τελική τους απόφαση κατά τη σύνοδο κορυφής στις 18 Δεκεμβρίου.
«Η πρότασή μας είναι νομικά ισχυρή και πλήρως σύμφωνη με το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο. Τα περιουσιακά στοιχεία δεν κατάσχονται και η αρχή της κυριαρχικής ασυλίας γίνεται σεβαστή», δήλωσε το απόγευμα της Παρασκευής ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, ο επίτροπος της ΕΕ για την οικονομία.
«Περιμένουμε κατά κάποιον τρόπο ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να κινεί νομικές διαδικασίες για να εμποδίσει την ΕΕ να τηρήσει το διεθνές δίκαιο και να επιδιώξει την εκτέλεση της νομικής υποχρέωσης της Ρωσίας να αποζημιώσει την Ουκρανία για τις ζημίες που προκάλεσε».
Αντιδρά το Βέλγιο
Το Βέλγιο αντιτίθεται στη χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων λόγω ανησυχιών ότι ενδέχεται να κληθεί να επιστρέψει τα χρήματα στη Μόσχα αργότερα. Περίπου 185 δισεκατομμύρια ευρώ σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται υπό τη διαχείριση της Euroclear, ενώ επιπλέον 25 δισεκατομμύρια ευρώ βρίσκονται σε ιδιωτικούς τραπεζικούς λογαριασμούς σε όλη την ΕΕ.
Με το μέλλον του προτεινόμενου δανείου να παραμένει αβέβαιο, οι πρεσβευτές της ΕΕ χορήγησαν την Πέμπτη έκτακτες εξουσίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να διατηρήσει τα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία μόνιμα παγωμένα. Μια τέτοια λύση θα σήμαινε ότι τα περιουσιακά στοιχεία παραμένουν μπλοκαρισμένα μέχρι η Ρωσία να καταβάλει αποζημιώσεις στην Ουκρανία μετά τον πόλεμο, μειώνοντας σημαντικά την πιθανότητα χώρες όπως η Ουγγαρία ή η Σλοβακία να επιστρέψουν τα παγωμένα κεφάλαια στη Ρωσία.
Παρόλο που τα ρωσικά δικαστήρια έχουν περιορισμένη εξουσία να αναγκάσουν την παράδοση των ευρώ ή δολαρίων που κατέχει η Euroclear στο Βέλγιο, έχουν την εξουσία να λάβουν αντίποινα εναντίον των υπολοίπων της Euroclear που βρίσκονται σε ρωσικές χρηματοπιστωτικές εγκαταστάσεις.
Ωστόσο, το 2024 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισήγαγε έναν νομικό μηχανισμό για να αποζημιώσει την Euroclear για τις ζημίες που υπέστη στη Ρωσία λόγω της συμμόρφωσής της με τις δυτικές κυρώσεις, εξουδετερώνοντας ουσιαστικά τις οικονομικές συνέπειες των ρωσικών αντιποίνων.
Η Euroclear αρνήθηκε να σχολιάσει.
